Rekonstrukcje historyczne cieszą się wielkim zainteresowaniem. Tak było w niedzielne popołudnie 19 kwietnia br., w Samorządowym Centrum Kultury w Sędziszowie, kiedy sala wypełniła się widzami po brzegi. „OSTATNI SEMAFOR” to rekonstrukcja wydarzeń sprzed 71 lat jakie rozegrały się w środowisku kolejarskim w Sędziszowie. W nocy z 10/11 marca 1044 roku Sędziszów został otoczony żandarmerią i gestapowcami. Obława na zakonspirowanych członków AK pracowników kolei zakończyła się o świcie. Ciężarówkami wywieziono do Jędrzejowa i dalej do Kielc 30 osób, które parę dni później zostały rozstrzelane w Piotrkowicach i Chmielniku. W 1945 roku rodziny dokonały ekshumacji zwłok na cmentarze w Sędziszowie, Swaryszowie, Krzcięcicach i Wolicy k/Kielc. W 2010 roku z inicjatywy samorządów gmin Chmielnik i Sędziszów w miejscach straceń zostały ufundowane tablice pamiątkowe informujące o egzekucji. Przypomniana historia, jest drugą co do wielkości, (jeżeli można tak powiedzieć) bolesną stratą w środowisku (po Swaryszowie), gdzie śmierć za obronę polskości poniosło tak dużo mieszkańców naszej gminy.

Opisane wyżej tragiczne wydarzenia, zostały przetworzone na podstawie wspomnień i opisów świadków tych wydarzeń, w spektakl oddający aresztowanie, przesłuchania i egzekucję. Rekonstrukcję przygotowała i przeprowadziła Jędrzejowska Grupa Rekonstrukcji Historycznej w składzie: Mariusz Stradomski. Tomasz Stradomski, Grzegorz Stradomski, Zbigniew Jabłoński, Paweł Rusin, Paweł Różański, Ernest Bielak, Arkadiusz Gacek, oraz młodzież szkolna: Dominika Ciosek z LO w Wodzisławiu, Paweł Brzeszcz i Bartłomiej Krempic z LO w Sędziszowie, Sebastian Bryła z ZSP Nr 1 w Jędrzejowie, Mariusz Rokicki z ZSP nr 2 w Jędrzejowie, Mateusz Krusiec i Konrad Baniak - gimnazjum w Sędziszowie. Muzykę dobrała Karolina Chyla, a całość wyreżyserował i teksty dla aktorów przygotował Arkadiusz Chyla. Z grupą współpracował ks. Leszek Puchała z parafii Św. Ap. Piotra i Pawła w Sędziszowie. Andrzej Szymański z SCK zadbał o właściwe oświetlenie i nagłośnienie oraz efekty wizualne. Marceli Lipiec przygotował prezentację zdjęć. W oprawie muzycznej wystąpili: Daria Opałka, Natalia Ryś, Weronika Skierska, Emanuela Skierska i Mateusz Gregorczyk a Agata Fugat zapewniła akompaniament przy pianinie. Nad całością przygotowania oprawy muzycznej czuwała Katarzyna Kornaś. Słowo wprowadzające i prowadzenie rekonstrukcji należało do piszącej te słowa Ewa Kubas-Samociuk. Organizatorami rekonstrukcji byli: Burmistrz Sędziszowa, Międzyszkolny Klub Historyczny im. AK oraz Samorządowe Centrum Kultury.

Po rekonstrukcji obecni mieli okazję zwiedzić wystawę starych fotografii i dokumentów z życia mieszkańców Sędziszowa, którą przygotowali Karolina Chyla i Mariusz Łężniak, nosi ona tytuł „Ocalić od zapomnienia”. W oprawę wystawy zostały także, włączone materiały z działalności Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK, które przygotowały Renata Gądek i Anna Grzybowska.

Ewa Kubas-Samociuk

Zdjęcia >>>TUTAJ<<<

W dniu 10 kwietnia br. ulicami Sędziszowa przeszedł „marsz pamięci”. Jego organizatorami byli nauczyciele i młodzież z ZSO w Sędziszowie. Do tej inicjatywy i niecodziennego wydarzenia od paru lat przyłączają się inne szkoły z naszej gminy. Na spotkanie przed Kościołem Św. Ap. Piotra i Pawła w Sędziszowie przybyły delegacje z: Gimnazjum w Boleścicach, SP w Pawłowicach, SP Nr 2 w Sędziszowie oraz delegacja ze szkół w Tarnawie, Krzcięcicach i Mstyczowie prowadzonych przez „Fundację z Uśmiechem”. Celem spotkania było uczczenie pamięcią 75 rocznicy zbrodni katyńskiej i 71 rocznicy powstania Partyzanckiego Oddziału Żołnierzy AK „SPALENI”.

Miejsce spotkania od początku (po raz siódmy) to samo i wybrane nieprzypadkowo. Pierwszy marsz odbył się w pierwszą rocznicę odsłonięcia pomnika (20.04.2008) ku czci Partyzanckiego Oddziału Żołnierzy AK „Spaleni” co miało miejsce w 2009 roku. W 2010 roku w ramach programu edukacyjnego „Katyń – ocalić od zapomnienia” obok pomnika został posadzony dąb wspominający pamięć Juliana Lipca, zamordowanego w Katyniu. Rok później na skwerze została umieszczona urna i obelisk z grudkami ziemi przywiezionej z katyńskiego lasku, a pobranej w dniu 10 kwietnia 2010 roku. Te wszystkie wydarzenia spowodowały że jako społeczność stworzyliśmy miejsce, które należy nazwać bijącym sercem patriotyzmu sędziszowskiej ziemi, i to do niego prowadzą ścieżki „marszu pamięci” młodego pokolenia.

W atmosferę i myśl przewodnią spotkania młodzieży w „marszu pamięci” wprowadził młodzież dyr. ZSO w Sędziszowie Stanisław Mach. W uroczystości wzięli udział członkowie Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK Gminy Sędziszów i przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miejskiej.

Uroczystość rozpoczęła Msza Święta w intencji mieszkańców Sędziszowa ofiar II wojny światowej, którą odprawili księża Leszek Puchała i Łukasz Siedlecki. Podczas wspólnej modlitwy wspomniano także 96 ofiar katastrofy smoleńskiej, której dokładnie w dniu marszu przypadała piąta rocznica śmierci. Nie zapomniano w czasie modlitwy przypomnieć postać i działalność wśród młodzieży naszych szkół Zenona Kowalika – Prezesa Koła Św. Zw. Ż. AK w Sędziszowie i Pawła Kowala Prezesa Powiatowego Związku Inwalidów Wojennych w Jędrzejowie, którzy zmarli w ubiegłym roku. Uczestniczyli w poprzednich marszach. Homilię wygłosił ksiądz Leszek Puchała. Nawiązał niej do miłości Ojczyzny i podkreślił znaczenie znajomości przeszłości narodu, bez znajomości której żaden naród nie zabezpieczy swojej przyszłości. Przyszłość budujemy na fundamentach swojej przeszłości.

Część oficjalna wiecu miała miejsce na skwerze obok pomnika „Spalonych”. Harcerze zaciągnęli wartę i zapalili znicze. Wartę pełnili: Milena Siodłak, Magdalena Wójcicka, Damian Krempic, Albert Maciąg, Kamil Wojtkowicz i Mateusz Krowicki.

Całą oprawę uroczystości przygotowali uczniowie ZSO w Sędziszowie: Mateusz Słoka, Magda Popczyk, Weronika Skierska, Daria Opałka, Beata Opałka, Beata Ciosek, Paulina Dzięcioł - pod kierunkiem nauczycieli Haliny Saletry, Elżbiety Strzębała i Ewy Mrozińskiej.

Zostały złożone kwiaty i zapłonęły znicze  tak przed obeliskiem przykrywającym ziemię z katyńskiego lasku jak i przed pomnikiem „SPALONYCH”.

Miesiąc kwiecień od lat nazywany jest „miesiącem pamięci narodowej,” a to z myślą o młodym pokoleniu, któremu należy przekazać nasze dziedzictwo, okupione w przeszłości narodu krwią rodaków, bo kiedy nas nie stanie oni przejmą odpowiedzialność za losy Ojczyzny. Okrojona tematyka historii w programach szkolnych nie zawsze spełnia swoje zadanie. Dlatego jako społeczność ze środowiskiem szkół powinniśmy uzupełniać patriotyczne wychowanie młodego pokolenia poprzez inne formy poznawania przeszłości narodu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na historię własnej miejscowości i losów jej mieszkańców. Taka praktyka stosowana jest w naszej gminie.

Ewa Kubas-Samociuk

17 marca 2015 roku – Siedemdziesiąt jeden lat temu, 17 marca 1944 roku gestapowcy rozstrzelali w Piotrkowicach i Chmielniku 30 mieszkańców Sędziszowa, aresztowanych parę dni wcześniej, w nocy z 10/11 marca w odwecie za akcje sabotażowe na węźle kolejowym i inne prowadzone działania przez zakonspirowanych członków AK. Pięć lat temu z inicjatywy samorządów gmin Chmielnik i Sędziszów uczczono pamięć tamtych wydarzeń, zostawiające trwały materialny ślad poprzez wmurowanie w miejscach straceń okolicznościowych tablic. W roku bieżącym staraniem tamtejszych władz i za zgodą Konserwatora Zabytków z Kielc tablica z muru cmentarnego została przeniesiona i zamocowana na frontonie kościółka znajdującego się na cmentarzu.

Rokrocznie w rocznicę tych wydarzeń, Międzyszkolny Klub Historyczny im. Armii Krajowej organizuje wyjazd delegacji młodzieży, samorządowców i kombatantów do miejsc straceń.

Przy każdej wizycie w Piotrkowicach dochodzi do wspólnego spotkania uczniów z tamtejszej Szkoły Podstawowej mieszczącej się w pałacu otoczonym kilkuhektarowym parkiem, potocznie nazywanym Tarnoskałą, a naszą młodzieżą. Przypomnijmy, że Tarnoskała to miejsce udanej akcji rozbrojenia posterunku żandarmerii niemieckiej przez Partyzancki Oddział Żołnierzy AK „SPALENI” z Sędziszowa w dniu 09 maja 1944 roku. Tak jakoś historia połączyła Sędziszów z Piotrkowicami: tragiczną egzekucją i akcją Oddziału Spaleni wywodzącego się z Sędziszowa. To właśnie w tej placówce jest pieczołowicie przechowywany i przekazywany opis tragicznych wydarzeń z 17 marca 1944 roku, sporządzony na podstawie opowiadań mieszkańców. W szkole przy wspólnej herbatce i serniku gimnazjaliści mieli okazję wymienić swoje wrażania, poznać straszne epizody z ostatnich chwil życia 30 mieszkańców sędziszowskiej ziemi. Wśród nich byli także ich rówieśnicy m. in. ś.p. Henryk Poprawski – gimnazjalista, którego zwłoki spoczywają na tamtejszym cmentarzu. Przy jego grobie przy zapalonym zniczu młodzi ludzie wspólnie odmówili krótką modlitwę. Cały czas podczas pobytu, naszej delegacji towarzyszył Burmistrz Chmielnika p. Paweł Wójcik.

„We wtorek 17 marca br., młodzież z Gimnazjum w Boleścicach: Roksana Wojtkowicz, Magda Wojtkowicz, Karina Kowalska i Julia Więcek pojechała w imieniu naszej szkoły z delegacją do Piotrkowic i Chmielnika – mówi p. Beata Ogórek opiekun grupy – Celem naszego wyjazdu było złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w miejscu straceń. Uczestniczyliśmy w spotkaniu zorganizowanym w Gimnazjum w Piotrkowicach, w pięknej zabytkowej sali lekcyjnej, wysłuchaliśmy relacji o wydarzeniach z czasów II wojny światowej w Piotrkowicach, które miały bezpośredni związek z naszą sędziszowska ziemią. Przewodniczący Stowarzyszenia „Dziedzictwo Piotrkowic” p. Edward Rzadkowski, opowiedział młodzieży o wydarzeniach z 17 marca 1944 roku i o tym jak przeżywała to tamtejsza społeczność. Powiedział, że żyją jeszcze świadkowie wydarzeń i jak tamtejsza ludność opiekowała się grobami rozstrzelanych. Później przejechaliśmy do Chmielnika, tam również na spotkanie z naszą delegacja wyszedł dyr. SP w Chmielniku z uczniami. Przy okazji pobytu w Chmielniku młodzież miała okazje zobaczyć cmentarz żydowski – to takie dodatkowe spotkanie z elementami kultury innego narodu.”

Wyjazd młodzieży z Boleścic był kolejną lekcją najnowszej historii świętokrzyskiej ziemi zrealizowaną w nietypowy „turystyczny” sposób.

Nawiązując do wydarzeń z 17 marca 1944 roku w Piotrkowicach i Chmielniku, tą droga sygnalizujemy i już zapraszamy na sesję historyczna związaną z tymi wydarzeniami która odbędzie się 19 kwietnia br w SCK Sędziszowie o godz. 17:30.

Uwaga: głównym elementem sesji będzie rekonstrukcja historyczna dotycząca tych wydarzeń. Na naszej stronie WWW w niedługim czasie umieścimy plakaty z zaproszeniem.

Ewa Kubas-Samociuk

Więcej zdjęć TUTAJ>>>

Wspomnienie Zenona Kowalika – Prezesa Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Sędziszowie, a zarazem V-ce Prezesa Międzyszkolnego Klubu Historycznego Armii Krajowej w gminie Sędziszów.

W dniu 27 września br. w 75 rocznicę powstania Służby Zwycięstwa Polski zalążka przyszłego Armii Krajowej w Sędziszowie i Słupi odbył się pogrzeb śp. majora w stanie spoczynku Zenona Kowalika (Msza Św. odprawiona w kościele św. Brata Alberta w Sędziszowie, a ciało odprowadzone na cmentarz w Słupi).

Wspomnijmy Jego życiową drogę w służbie Ojczyzny.

Zenon Kowalik urodził się 22 grudnia 1927 roku w Radkowie powiat Włoszczowa. Ukończył szkołę podstawową w pierwszym roku okupacji. Dalszą naukę w szkole średniej kontynuował na tajnych kompletach.
Był absolwentem Studium Nauczycielskiego w Kielcach. Tytuł magistra nauk pedagogicznych uzyskał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie.

Przebieg pracy zawodowej
1 września 1949 r. rozpoczął pracę jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Słupi. W latach 1950-1962 był nauczycielem i kierownikiem w Szkole Podstawowej w Strzeszkowicach. W 1962 r. objął stanowisko kierownika Szkoły Podstawowej im. T. Kościuszki w Sędziszowie, które piastował do 1968 r.
Decyzją Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Jędrzejowie z dniem 1 września 1968 r. został powołany na stanowisko podinspektora szkolnego w Wydziale Oświaty i Kultury w Jędrzejowie. Stanowisko to zajmował do 1975 roku.
Na pierwszego dyrektora Zbiorczej Szkoły Gminnej w Sędziszowie Zenon Kowalik został powołany 1 września 1975 roku. Funkcję tę sprawował do przejścia na emeryturę w 1984 roku.
W czasie pracy zawodowej pełnił różne dodatkowe funkcje:
1972 r. – kierownik Powiatowego Ośrodka Metodycznego w Jędrzejowie
1972 r. – 1973 r. – wizytator w Wydziale Oświaty i Kultury w Jędrzejowie
1973 r. – zastępca Inspektora Szkolnego ds. wychowania w Wydziale Oświaty i Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Jędrzejowie.

Zenon Kowalik – nauczyciel i społecznik, w życiu zawodowym bardzo szybko zdobył uznanie i autorytet. Był nauczycielem z powołania. Kochał swoją pracę. Z zaangażowaniem i pasją przekazywał wiedzę. Będąc w trudnych czasach dyrektorem szkoły dbał o poprawę warunków nauki. Pomimo licznych obowiązków zawodowych znajdował czas na społeczne angażowanie się m.in. w Społecznym Komitecie Rozbudowy Szkoły, budowie domu nauczyciela i budowie Przedszkola w Sędziszowie. Współpracował w tym celu z Fabryką Kotłów SEFAKO i Oddziałem Trakcji PKP Sędziszów.

Dbał o właściwą edukację historyczną młodzieży. W 1965 roku doprowadził do wmurowania i odsłonięcia w Szkole Podstawowej w Sędziszowie tablicy pamiątkowej poświęconej nauczycielom zamordowanym w okresie okupacji hitlerowskiej. W roku 1974 zorganizował historyczną Izbę Pamięci Narodowej związaną tematycznie z historią ziemi sędziszowskiej w okresie II wojny światowej. Z inicjatywy Dyrektora Zenona Kowalika Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki otrzymała sztandar, którego poświęcenie i wręczenie odbyło się w kwietniu 1979 r.

Śp. Zenon Kowalik przez całe swoje życie był mocno związany z oświatą. Utrzymywał stały i częsty kontakt ze szkołami Sędziszów, Słupia, Jędrzejów, Włoszczowa i inne, uczestniczył w wielu spotkaniach z młodzieżą. Był inicjatorem upamiętniania bohaterów Armii Krajowej przez nadanie imienia szkołom w Tarnawie i Pawłowicach i uroczystym poświęceniu sztandarów.

W uznaniu zasług i wkładu pracy dla dobra dzieci i młodzieży otrzymał wiele odznaczeń, wyróżnień, nagród i dyplomów.
Były to m.in.:
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi,
• Złota Odznaka ZNP,
• Honorowa Odznaka Przyjaciół Harcerstwa,
• Odznaka Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej.
Nagrody: Ministra Oświaty i Wychowania, Nagroda Kuratora Oświaty.
Za działalność na rzecz upamiętniania wydarzeń historycznych w środowisku lokalnym został odznaczony Medalem PRO MEMORIA.
Był zasłużonym i bardzo aktywnym działaczem Stowarzyszenia Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Pełnił godność Prezesa Koła AK Sędziszów.
Czynnie uczestniczył w upamiętnianiu szlaku bojowego Oddziału Partyzanckiego Armii Krajowej „SPALENI”. Dbając o zachowanie pamięci tragicznych wydarzeń okresu II wojny światowej był organizatorem i współorganizatorem wielu uroczystości patriotyczno-historycznych.

Dziękujemy za wieloletnią obecność wśród nas.

Panie Dyrektorze! Panie Majorze!
Pozostanie Pan w naszej pamięci jako człowiek pogodny, powszechnie szanowany i lubiany, całkowicie oddany sprawie upamiętniania zasług żołnierzy Armii Krajowej.

Dziękujemy!
Pamiętamy i będziemy pamiętać.

Pożegnanie Pawła Kowala
W dniu 29 czerwca br. tj. w dniu swoich imienin zmarł Paweł Kowal, mieszkaniec Sędziszowa. Długoletni działacz Związku Inwalidów Wojennych i Związku Sybiraków. Pogrzeb śp. Pawła Kowala odbył się w Kościele Św. Brata Alberta w Sędziszowie. Poniżej podajemy przedruk mów pogrzebowych wygłoszonych przy urnie z prochami na cmentarzu starym w Sędziszowie.

Odszedł od nas wybitny, zasłużony działacz Związku Inwalidów Wojennych RP.

Jako 2-letnie dziecko został w 1940 roku wraz z rodzicami wywieziony na Syberię, a następnie do Kazachstanu. Tam w roku 1942 odebrany rodzicom i oddany do ochronki. W roku 1947 został przetransportowany do Polski, odszukał rodziców, a po ukończeniu szkoły średniej rozpoczął pracę zawodową.

Warunki w jakich żył w ZSRR spowodowały trwałe inwalidztwo. Od roku 1999 był działaczem Związku Inwalidów Wojennych RP, początkowo jako Sekretarz, a od 2003 roku do chwili śmierci Prezes Zarządu Oddziału w Jędrzejowie. Od 2008 roku był Zastępcą Prezesa Zarządu Okręgowego RP.

Jego pasją była współpraca ze szkołami i młodzieżą. Ściśle współpracował z Domem Kultury oraz z Zespołem Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 w Jędrzejowie im. Generała Stefana Roweckiego „Grota”, która to szkoła przejęła na wieczne przechowanie Sztandar Oddziału. Był także współzałożycielem klubów historycznych Armii Krajowej, Związku Inwalidów Wojennych RP w Jędrzejowie, a także w Sędziszowie i Wodzisławiu. Był członkiem Rady Kombatanckiej przy Starostwie Powiatowym w Jędrzejowie.

Za swoją społeczną działalność został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem „Pro Partia”, a także Złotą i Srebrną Honorową Odznaką Związku Inwalidów Wojennych RP.

Żegnaj nam drogi i nieodżałowany Pawle. Twoje ciekawe pracowite życie dobiegło końca. Żegnamy Cię my działacze Związku Inwalidów Wojennych. Chylimy Sztandary i posiwiałe już głowy. Dziękujemy Ci za wszystko co zrobiłeś dla naszego środowiska.

Twojej żonie, dzieciom, wnukom i całej rodzinie składamy wyrazy szczerego żalu i współczucia.

Pani Broniu – drzwi Związku Inwalidów Wojennych są dla Pani otwarte. Znajdzie Pani u nas oddanych przyjaciół i konieczną pomoc w potrzebie.

Prezes Zarządu Oddziału
ZIW w Sandomierzu
Roman Blacha

Zarząd Wojewódzkiego Oddziału Związku Sybiraków w Kielcach z wielkim żalem dziś żegna swego kolegę śp. Pawła Kowala.

Był jednym z pośród nas, tych którzy plątaniną zawiłych dróg wojny z Kresów Wschodnich drugiej Rzeczpospolitej, po przez tajgi Sybiru i stepy Kazachstanu w Ziemi Świętokrzyskiej odnaleźli swój drugi dom. Przeżyliśmy wielką „Golgotę Wschodu”, przeżyliśmy reżym PRL, w którym przez 50 lat kazano nam milczeć. Historia PRL wykreśliła stalinowskie zbrodnie masowych deportacji, mord katyński i liczne niezliczone ofiary łagrów sowieckich. Paweł był jednym z ofiar deportacji.

Urodził się dnia 20 stycznia 1938 roku w Kremówce na ziemi lwowskiej. Deportowany w pierwszej masowej deportacji Polaków na Sybir dnia 10 lutego 1940 roku w wyjątkowych warunkach okrutnej zimy tego roku w bydlęcych zimnych wagonach z ojcem, matką i rodzeństwem. Pierwszym miejscem pobytu na zesłaniu był Ałtajski Kraj, osada leśna Okciabrsk w rejonie Kosyszyńskim. Potem Południowy Kazachstan, gdzie jak 7-letni zesłaniec zmuszony był pracować na plantacji bawełny. Ojciec Piotra w 1942 roku wstąpił do armii polskiej formowanej prze gen. Andersa, z nią opuścił Związek Radziecki. Na zesłaniu zmarł Jego brat Stanisław. Do kraju wrócił z matką i pozostałym rodzeństwem 20 kwietnia 1946 r.

Dziś z wielkim smutkiem żegnamy Cię Pawle, chylimy nisko sztandar naszego Związku. Jako żywi świadkowie chylimy nasze posiwiałe głowy, noszące pamięć odchodzącej w mrok historii „Golgoty Wschodu”. Twą umęczoną Sybirem duszę, niech dobry Bóg przyjmie do Królestwa Swego. Odpoczywaj w pokoju. Wieczny odpoczynek racz Mu dać Panie a światłość wiekuista niechaj mu świeci na wieki wieków. Amen

Najbliższej rodzinie Pawła Kowala, Zarząd Oddziału Związku Sybiraków w Kielcach kieruje wyrazy głębokiego żalu i serdecznego współczucia.

Honorowy Prezes Oddziału
Józef Dzikowski

9 kwietnia br. odbył się już po raz szósty „marsz pamięci”. Jego organizatorami byli: Burmistrz Sędziszowa, Rodzina Żołnierzy Oddziału AK „SPALENI”, Międzyszkolny Klub Historyczny im Armii Krajowej, Dyrektorzy szkół: ZSO w Sędziszowie, Gimnazjum w Boleścicach i SP w Pawłowicach. Młodzież z Gimnazjum i Liceum w Sędziszowie, z Gimnazjum w Boleścicach, ze SP w Pawłowicach - przeszła na piechotę znaczne odcinki dróg aby spotkać się w najstarszej części naszego miasta przed Kościołem Św. Ap. Piotra i Pawła. Celem spotkania było uczczenie pamięcią 74 rocznicy zbrodni katyńskiej i 70 rocznicy powstania Partyzanckiego Oddziału Żołnierzy AK „SPALENI”. Na miejscu zbiórki dołączyły do nich delegacje z pocztami sztandarowymi ze SP w Mstyczowie, Tarnawie, Pawłowicach, Krzcięcicach, Boleścicach oraz z SP Nr 1 i SP Nr 2 z Sędziszowa, z ZS CKP w Krzelowie. Przyjechała także delegacja uczniów i nauczycieli ze SP w Piotrkowicach gm. Chmielnik, którą nasza młodzież odwiedza podczas pobytu na miejscach egzekucji mieszkańców Sędziszowa dokonanej 17 marca 1944 roku w Piotrkowicach i Chmielniku. Jak co roku na patriotyczny wiec z młodzieżą przybyły delegacje z pocztami sztandarowymi organizacji kombatanckich: Światowego Związku Żołnierzy AK z Sędziszowa, Wodzisławia, Włoszczowej i Jędrzejowa oraz poczty sztandarowe OSP z Sędziszowa, Łowini i Borszowic. Kolumną pocztów sztandarowych kierował Zenon Kowalik - Prezes Koła Św. Zw. Żołnierzy AK w Sędziszowie.

Miejsce spotkania od początku (po raz szósty) to samo i wybrane nieprzypadkowo. Pierwszy marsz odbył się w pierwszą rocznicę odsłonięcia pomnika (20.04.2008) ku czci Partyzanckiego Oddziału Żołnierzy AK „Spaleni” co miało miejsce w 2009 roku. W 2010 roku w ramach programu edukacyjnego „Katyń – ocalić od zapomnienia” obok pomnika został posadzony dąb wspominający pamięć Juliana Lipca, zamordowanego w Katyniu. Rok później na skwerze została umieszczona urna i obelisk  z grudkami ziemi przywiezionej z katyńskiego lasku, a pobranej w dniu 10 kwietnia 2010 roku. Te wszystkie wydarzenia spowodowały że jako społeczność stworzyliśmy miejsce, które należy nazwać bijącym sercem patriotyzmu sędziszowskiej ziemi, i to do niego prowadzą ścieżki „marszu pamięci” młodego pokolenia.

Uroczystość rozpoczęła Msza Święta w intencji mieszkańców Sędziszowa ofiar II wojny światowej, w czasie której homilię do zebranych wygłosił ks. Kazimierz Wierkowicz. Podczas której przypomniał działania upamiętniające losy mieszkańców Sędziszowa w czasie wojennej pożogi i podkreślił znaczenie znajomości przeszłości narodu, bo bez tego żaden naród nie zabezpieczy swojej przyszłości.

Część oficjalna wiecu miała miejsce na skwerze obok pomnika „Spalonych”. Do zebranych słowa powitania i krótkie przemówienie okolicznościowe wygłosił burmistrz Wacław Szarek w którym odniósł się do znaczenia i rangi spotkań z historią, które odbywają się na terenie gminy w ciągu roku. Zwrócił się do młodzieży i ich nauczycieli słowami „… Jako gospodarz gminy cieszę się z inicjatywy jaka powstała 5 lat temu w sędziszowskim gimnazjum, organizowania w miesiącu kwietniu „marszu pamięci”, wierzę że będzie on kontynuowany w latach następnych i o to proszę całe nauczycielskie środowisko i dyrekcje szkół, a przede wszystkim młodzież – aby była tu obecna. Cieszę się że dzisiaj jest was tutaj tak dużo.”

Całą oprawę uroczystości przygotowali uczniowie Gimnazjum w Sędziszowie. Harcerze zaciągnęli wartę i zapalili znicze. Wartę pełnili: Klaudia Ogórek, Magda Nowosińska, Kacper Wachowicz i Damian Krępic. Znicze zapalali: Milena Siodłak, Aleksandra Greber, Albert Maciąg i Mateusz Krusiec.

Dane o zbrodni na narodzie polskim, dokonanej w Katyniu i innych miejscach, ze wspomnieniem o 11 mieszkańcach naszej gminy którym odebrano życie na „nieludzkiej ziemi”, jednym strzałem w tył głowy, odczytała Karolina Pałęza. Rys historyczny powstania i szlaku bojowego Partyzanckiego Oddziału Żołnierzy AK „SPALENI” przedstawiła Kinga Tomasik. Apel pamięci poprowadził Filip Morawski. W oprawie poetycko-muzycznej wystąpiły: Wiktoria Herman, Daria Opałkai i Anita Zawisza. Młodzież została przygotowana przez swoich nauczycieli: Małgorzatę Walencik, Halinę Saletrę, Elżbietę Strzębała i Ewę Mrozińską.

Patriotyczna manifestacja zakończyła się minutą ciszy kierującą nasze myśli ku wszystkim mieszkańcom ziemi sędziszowskiej którzy stracili życie w obronie Ojczyzny w czasie II wojny światowej. Podobnie minutą ciszy uczczono pamięć 96 ofiar katastrofy smoleńskiej, których czwarta rocznica śmierci przypadała następnego dnia.
Delegacje złożyły kwiaty.

Organizatorzy tą drogą kierują podziękowania do wszystkich którzy włączyli się w organizację tegorocznego „marszu pamięci”. Przygotowanie marszu było możliwe dzięki współpracy: Policji z KP w Sędziszowie, pracownikom ZUK, SCK i Urzędu Miejskiego. Od kilku lat swoją pomocą w organizacji wiecu przy Kościele Św. Ap. Piotra i Pawła w Sędziszowie służy Mariusz Stradomski dokonując jej nagłośnienia. Słowa podziękowania w imieniu organizatorów kierujemy do wszystkich delegacji z pocztami sztandarowymi wymienionymi w tekście wyżej, szczególnie do organizacji kombatanckich. Patrząc na stojących kombatantów przy sztandarach widać z jednej strony niedomagania związane z sędziwym wiekiem, a z drugiej wielką radość, iż w dalszym ciągu wypełniają swój narodowy obowiązek z myślą o młodym pokoleniu. To treść ich życia, kto będzie świadczył o historii narodu jeżeli nie ci którzy przeżyli ją na własnych barkach.

Ewa Kubas-Samociuk

Więcej zdjęć >>>TUTAJ<<<

17 marca 2014 roku - Siedemdziesiąt lat temu, 17 marca 1944 roku gestapowcy rozstrzelali w Piotrkowicach i Chmielniku 30 mieszkańców Sędziszowa, aresztowanych parę dni wcześniej, w nocy z 10/11 marca w odwecie za akcje sabotażowe na węźle kolejowym i inne prowadzone działania przez zakonspirowanych członków AK.
Pięć lat temu z inicjatywy samorządów gmin Chmielnik i Sędziszów uczczono pamięć tamtych wydarzeń, zostawiające trwały materialny ślad poprzez wmurowanie w miejscach straceń okolicznościowych tablic.
Rokrocznie w rocznicę tych wydarzeń, Międzyszkolny Klub Historyczny im. Armii Krajowej organizuje wyjazd delegacji młodzieży, samorządowców i kombatantów do miejsc straceń.

„W poniedziałek 17 marca br., młodzież z Gimnazjum w Krzelowie uczestniczyła w delegacji do Piotrkowic i Chmielnika – mówi p. Ewa Puto z ZS CKP w Krzelowie, opiekun grupy – gdzie w miejscach rozstrzelania złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze. Wysłuchaliśmy także relacji sporządzonej na podstawie opowiadań naocznych świadków egzekucji, mieszkańców Piotrkowic i Chmielnika”.

Przy każdej wizycie w Piotrkowicach dochodzi do wspólnego spotkania uczniów z tamtejszej Szkoły Podstawowej mieszczącej się w pałacu otoczonym kilkuhektarowym parkiem, potocznie nazywanym Tarnoskałą, a naszą młodzieżą z sędziszowskich szkół. W spotkaniu uczestniczył także prezes stowarzyszenia „Dziedzictwo Piotrkowic” p. Edward Rzadkowski i przewodniczący Rady Rodziców Waldemar Klank. Przypomnijmy że Tarnoskała to miejsce udanej akcji rozbrojenia posterunku żandarmerii niemieckiej przez Partyzancki Oddział Żołnierzy AK „SPALENI” z Sędziszowa w dniu 09 maja 1944 roku. Tak jakoś historia połączyła Sędziszów z Piotrkowicami: i tragiczną egzekucją i akcją Oddziału Spaleni wywodzącego się z Sędziszowa. To właśnie w tej placówce jest pieczołowicie przechowywany i przekazywany opis tragicznych wydarzeń z 17 marca 1944 roku, sporządzony na podstawie opowiadań mieszkańców. W szkole przy wspólnej herbatce i serniku gimnazjaliści mieli okazję wymienić swoje wrażania, poznać straszne epizody z ostatnich chwil  życia 30 mieszkańców sędziszowskiej ziemi. Wśród nich byli także ich rówieśnicy m. in. ś/p Henryk Poprawski – gimnazjalista, którego zwłoki spoczywają na tamtejszym cmentarzu. Przy jego grobie przy zapalonym zniczu młodzi ludzie wspólnie odmówili krótką modlitwę.

Po pobycie na cmentarzu, uczestnicy delegacji mieli okazję zwiedzić sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej po którym oprowadzał o. Leszek Stańczewski – karmelita bosy. Korzystając z pobytu w Chmielniku młodzież miała okazję odwiedzić także synagogę, obiekt udostępniony dla zwiedzających, po pięknym odrestaurowaniu od stycznia tego roku. Zwiedzającym zostało zaprezentowane piękno kultury i obyczajowości żydowskiej. Wiele miejsca w obiektach muzealnych poświęcone jest także martyrologii narodu żydowskiego w czasach II wojny światowej. Niektóre z prezentowanych zdjęć dotyczyły wydarzeń z życia gmin żydowskich z Jędrzejowa, Szczekocin, Lelowa czy Żarnowca.
Wyjazd młodzieży z Krzelowa był kolejną lekcją najnowszej historii świętokrzyskiej ziemi zrealizowaną w nietypowy „turystyczny” sposób.

Ewa Kubas-Samociuk

30 października 2013 roku - Tradycyjnie, jak co roku, uczniowie Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego im. Macieja Rataja w Krzelowie wraz z nauczycielami odwiedzili groby poległych partyzantów na cmentarzu w Swaryszowie. Celem ich wizyty było z złożenie kwiatów i zapalenie zniczy w przed dzień święta Wszystkich Świętych i zbliżającej się 95 Rocznicy Odzyskania Niepodległości. Zachować na zawsze w pamięci” to motto przewodnie naszej wizyty. 31 października 2013r., w naszej szkole odbył się uroczysty apel podczas którego, delegacja uczniów w składzie Adrian Bernacki przewodniczący SU, Klaudia Piłat, Izabela Kozendra i delegacja nauczycieli: pan dyrektor Jan Wolf, Pani dyrektor Zofia Piłat i Ewa Puto, złożyła kwiaty i znicze pod obeliskiem upamiętniającym pamięć poległych: Jana i Tomasza Kaczor Bohaterów Zbrodni Katyńskiej. Delegacja zapaliła znicze i oddała hołd również, przed tablicą upamiętniającą patrona szkoły Macieja Rataja.

Podobnie młodzież z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Sędziszowie zapaliła znicze w miejscach pamięci na terenie naszej Gminy: w Swaryszowie, w Sędziszowie przed pomnikiem Oddziału Spaleni i przy Dębach Pamięci.

29 października 2013 roku - Jak co roku (od trzech lat), przed dniem Wszystkich Świętych delegacja młodzieży, kombatantów i pracowników samorządowych – skupionych wokół działalności Międzyszkolnego klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Sędziszowie udała się do gminy Chmielnik, aby zapalić znicze i złożyć wieńce przy tablicach upamiętniających zamordowanie tam przez hitlerowców 30 mieszkańców naszej gminy w dniu 17 marca 1944 roku.

W skład delegacji weszli: Zenon Kowalik, Zygmunt Wiekiera, i Lech Paliborek ze Św. Związku Żołnierzy AK, Ewa Kubas-Samociuk i Anna Grzybowska z Urzędu Miejskiego, nauczyciele Barbara Krzysztofik i Danuta Trela oraz harcerze: Kamil Gajos, Mateusz Gregorczyk, Dawid Foltyn, Jan Sobota, i Jakub Głowa ze Szkoły Podstawowej w Pawłowicach.

O tragicznych wydarzeniach w Sędziszowie w nocy z 10/11 marca 1944 roku, a następnie rozstrzelaniu aresztowanych w Piotrkowicach i Chmielniku – nad ich zbiorową mogiłą, opowiedziała młodzieży Ewa Kubas-Samociuk – prezes MKH.

Na zakończenie odbyło się spotkanie z nauczycielami i młodzieżą z SP w Piotrkowicach. Szkoła mieści się w obiektach zabudowań pałacu Tarnopolskich na wzgórzu otoczonym 10-cio hektarowym parkiem nazywanym Tarnoskałą. To właśnie tam Partyzancki Oddział AK „SPALENI” przeprowadził śmiałą akcję zakończoną powodzeniem na posterunek niemieckiej żandarmerii. Sława o tym wydarzeniu na bojowym szlaku Oddziału została zapisana na pomniku przed Kościołem Św. Ap. Piotra i Pawła w Sędziszowie.

Wyjazd do gminy Chmielnik był jednocześnie okazją do nawiedzenia przepięknego Sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej w Piotrkowicach, znajdującego się w bezpośrednim sąsiedztwie cmentarza przed którym dokonano egzekucji 14 osób. Kolejne 16 osób Niemcy rozstrzelali w Chmielniku przed wejściem na cmentarz żydowski. To miejsce było okazją pokazania młodzieży jak wygląda dzisiejszy kirkut. Na terenie naszej gminy nie mamy tego typu obiektów kultury żydowskiej.

Akcja odwiedzania cmentarzy na terenie naszej gminy, gdzie leżą ciała pomordowanych w czasie I i II wojny światowej odbyła się we wszystkich placówkach oświatowych. Uczniowie ze swoimi nauczycielami odwiedzili cmentarze: stary w Sędziszowie, w Krzcięcicach, Mstyczowie Tarnawie i Swaryszowie. To jedyna niepowtarzalna lekcja historii i niezawodny sposób przekazywania pamięci o tych, którzy stracili życie, abyśmy my mogli żyć jako wolny naród. Nasza pamięć, a później przyszłych pokoleń jest im to winna.

Znicze zapłonęły też przy "dębach katyńskch", które są posadzone w 11 punktach naszej gminy, w tym przy każdej szkole.

Ewa Kubas-Samociuk

Młodzież ze Szkoły Podstawowej w Mstyczowie na grobach zamordowanych w czasie II Wojny Światowej.

17 sierpnia 2013 roku – Czasy II wojny światowej, określanej przez historyków jako najokrutniejszej z dotychczasowych dla ludzkości, coraz bardziej odchodzą w historię. Oddalamy się od tych bolesnych dla narodu polskiego wydarzeń.

17 sierpnia br. minęło 69 lat od bestialskiego mordu na mieszkańcach Swaryszowa w tym na wielu zakonspirowanych członkach AK lub osób współpracujących z organizacją.

Miejscowa ludność, a właściwie członkowie rodzin zamordowanych, tuż po tragedii urządzili cmentarz, grzebiąc na nim ciała 35 zakatowanych osób.

Trzeba nam wiedzieć, że rok 1944 (od marca do listopada) był czasem kiedy ziemia sędziszowska poniosła duże straty wśród działaczy AK. Przypomnijmy rozstrzelanych sędziszowian: w Jędrzejowie, Mnichowie, Piotrkowicach czy Chmielniku. Tuż po przejściu frontu w styczniu 1945 roku ich najbliżsi poczynili starania o ekshumację zwłok. Na swaryszowskim cmentarzu miejsce wiecznego spoczynku znalazły dodatkowo ciała 15 osób. Łącznie nazwiska 50-ciu synów ziemi sędziszowskiej ofiar wojny z 1944 roku widnieją na nagrobnych tablicach. Zostały one odczytane (wywołane) w trakcie Apelu Poległych, w niedzielne popołudnie 18 sierpnia br. podczas dorocznej uroczystości patriotyczno – religijnej poświęconej ich pamięci, który prowadził Prezes Koła Światowego Związku Żołnierzy AK w Sędziszowie mjr w stanie spoczynku Zenon Kowalik.

W uroczystości wzięły  udział delegacje z pocztami sztandarowymi reprezentujące środowiska kombatanckie: Św. Związku Żołnierzy Armii Krajowej Korpusu „Jodła” z Kielc oraz sztandary Kół ŚZŻAK z Sędziszowa, Wodzisławia i Goleniowy, a także Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Policji i Polskiego Stronnictwa Ludowego wszystkie z Sędziszowa. Były obecne sztandary placówek oświatowych: SP Nr 1 i SP Nr 2 – z Sędziszowa, SP w Pawłowicach, SP w Tarnawie, SP w Mstyczowie i Gimnazjum w Boleścicach. Przybyły delegacje wszystkich 14 jednostek OSP z terenu naszej gminy, oraz sztandar ZG Z OSP w Sędziszowie.

Uroczystość uświetniła swoją obecnością Strażacka Orkiestra Dęta pod kierunkiem Kapelmistrz p. Agnieszki Skowrońskiej. Mszę świętą celebrował i homilię wygłosił ks. Jan Biernacki – proboszcz parafii w Tarnawie do której należy cmentarz w Swaryszowie.

W swoim okolicznościowym przemówieniu Burmistrz W. Szarek mówiąc o czasie wojny, zwrócił się do obecnych na uroczystości kombatantów słowami:

„Coraz mniej wśród Nas tych którzy doświadczyli na własnych barkach okrucieństw okupanta. Systematycznie życie dopełnia swoje żniwo. Choć życie nie szczędzi im trosk i zdrowie już nie domaga każdego roku jadą tu do Swaryszowa, aby stanąć przy grobach  ...W tym miejscu z wielkim szacunkiem w imieniu społeczności tej ziemi chylę czoła za wasz heroizm i bohaterską postawę. Z tego miejsca chciałbym wam wszystkim złożyć hołd i podziękować że w tak trudnym czasie pozostaliście wierni swoim ideałom i Ojczyźnie. To dzięki Wam dzisiaj my żyjemy w wolnym kraju, Wasza lekcja nigdy nie zostanie zapomniana.”

Obecna na uroczystości Świętokrzyska Kurator Oświaty Pani Małgorzata Muzoł zwróciła się do młodzieży słowami: „Jestem z was dumna ,że mimo iż są wakacje tak licznie reprezentujecie młode pokolenie. Pamiętajcie że nikt, nigdy i nikomu nie zagwarantował  wolności na stałe. Waszym zadaniem w przyszłości będzie strzec tej wolności.” Następnie pogratulowała Burmistrzowi wszelkich działań w szkołach na terenie gminy które są dobrymi wzorcami dla młodego pokolenia w zakresie uczenia patriotyzmu i miłości do  Ojczyzny.

Mimo, że jeszcze trwają wakacje, nie stało to na przeszkodzie i uczniowie ze SP Nr 2 w Sędziszowie na okoliczność uroczystości przygotowanych i zaprezentowali krótki montaż słowno-muzyczny. Byli to: Magdalena Ostrowska, Klaudia Chalewska, Natalia Ryś i Daniel Rokicki, których przygotowali ich nauczyciele: Beata Głowacka i Krzysztof Paw.

Uroczystość zgromadziła wielu innych gości w tym obecni byli:

• Piotr Kurek – V-ce Prezes ZG ŚZ. ŻAK
• Zbigniew Mielczarek – Prezes Zarządu Okręgu ŚZ. ŻAK w Kielcach
• Kazimierz Suliga – Prezes Koła ŚZ. ŻAK z Wodzisławia.
• Włodzimierz Kołkowski – prezes Rodziny „SPALENI”
• Tomasz Domański – Oddział IPN w Kielcach
• Karol Fijałkowski – Pełnomocnik Marszałka Województwa Świętokrzyskiego d/s. Kombatantów
• Kazimierz Nowakowski – Pełnomocnik Starosty Jędrzejowskiego d/s. Kombatantów
• Radni Rady Miejskiej w Sędziszowie i Rady Powiatu w Jędrzejowie oraz  inni.

Na zakończenie uroczystości delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze a następnie  wszyscy zasiedli do wspólnej grochówki.

Cmentarz w Swaryszowie jest największym miejscem upamiętniającym hitlerowskie zbrodnie na terenie powiatu jędrzejowskiego. Co roku w dniu odbywających się uroczystości rocznicowych (przypomnijmy pierwsza niedziela po 17 sierpnia, godz. 15:00) gromadzi rzesze mieszkańców z terenu nie tylko województwa ale i kraju. Na tą okoliczność gości mieszkańców Gdańska, Warszawy, Wrocławia czy Gliwic. To niezaprzeczalny dowód czym dla Polaków jest pamięć o tych którzy stracili życie w obronie Ojczyzny.

W przyszłym roku przypadnie okrągła 70-ta  rocznica wydarzeń.

Dbanie o miejsca pamięci narodowej na terenie gmin jest zadaniem własnym każdego samorządu. Już dzisiaj ze strony Burmistrza i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa zostały podjęte działania zmierzające do  restauracji obiektu cmentarza  i otoczenia, aby trwał w przyszłe pokolenia zawsze "tylko" jako pomnik czasów niewoli narodu.

Ewa Kubas-Samociuk

Zdjęcia z uroczystości TUTAJ>>>

28 maja 2013 roku – młodzież skupiona wokół Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK w gminie Sędziszów wraz ze swoimi nauczycielami historii wzięła udział w obchodach „DNIA WETERANA”, którego głównym organizatorem był Starosta Jędrzejowski oraz Nadleśnictwo Jędrzejów i Burmistrz Sędziszowa.
Uroczystość połączona została z okolicznością 70 tej, rocznicy mordu na pracownikach Leśniczówki w Wojciechowie. Miało to miejsce 21 maja 1943 roku. W tym dniu służby żandarmerii i gestapo z Jędrzejowa dotarły do Leśniczówki  za poszukiwanymi partyzantami którzy znaleźli tam schronienie. W odwecie za przetrzymywanie partyzantów na miejscu obok Leśniczówki rozstrzelano: Stefana Wiltowskiego – nadleśniczego, Aleksandra Wiltowskiego – gajowego, Edwarda Sobieraja – robotnika leśnego i Mieczysława Wintera – syna gajowego. Partyzantów zabrano na gestapo w Jędrzejowie. W kilka dni później także zostali rozstrzelani.
Miejscowa ludność upamiętniła to wydarzenie tuż po wojnie urządzając symboliczne mogiły (ciała zamordowanych pochowano na cmentarzu w Tarnawie). Z biegiem lat zostały one mocno nadszarpnięte upływającym czasem. Staraniem Nadleśniczego w osobie Marka Krzysztofika z Nadleśnictwa w Jędrzejowie wykonano nowy obelisk upamiętniający to wydarzenie.
Ponadto na skrzyżowaniu dróg Czekaj-Przełaj i Mstyczów-Wojciechów od niepamiętnych czasów stał przydrożny krzyż. Podobnie na skutek czasu struchlał. Miejsce przy krzyżu zostało wyznaczone na pierwszą zbiórkę po zaprzysiężeniu Oddziału „SPALENI” w nocy z 17/18 kwietnia 1944 roku, skąd Oddział rozpoczynał swój szlak bojowy. Staraniem Urzędu Miejskiego został posadowiony nowy krzyż.
Podczas uroczystości krzyż i obelisk zostały poświęcone prze ks. Dariusza Mularczyka – proboszcza parafii pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Mstyczowie do której przynależy ta ziemia. Obecny na uroczystości był także ks. Jan Biernacki proboszcz parafii Św. Marcina w Tarnawie.
Wydarzenia sprzed 70 lat młodzieży przybliżył Burmistrz Wacław Szarek. W uroczystości wzięły udział poczty sztandarowe ze szkół z terenu Gminy Sędziszów skupione wokół działalności Klubu.
Ze względu na warunki pogodowe część oficjalna i artystyczna spotkania została przeniesiona do ZS Centrum Kształcenia Praktycznego w Krzelowie.
Zgromadzeni mieli okazję wysłuchać montażu słowno-muzycznego na okoliczność  uroczystości, w wykonaniu młodzieży którą przygotowała Panie Ewa Puto i Barbara Bednarczyk związane z Klubem Historycznym im AK w Sędziszowie.

Ewa Kubas-Samociuk

15 marca 2013 roku  - jako przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy AK Koło w Sędziszowie w osobach Prezes mj. w st. spocz. Zenon Kowalik, Zygmunt Wiekiera i Bronisław Stamburski oraz członkowie Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK Prezes Klubu Ewa Kubas-Samociuk i Anna Grzybowska – uczestniczyliśmy w delegacji Gminy Sędziszów, która złożyła kwiaty i zapaliła znicze na miejscu straceń 30 kolejarzy z Sędziszowa w Piotrkowicach i Chmielniku.
Ze względu na warunki pogodowe tym razem zrezygnowaliśmy z wyjazdu młodzieży.
Na cmentarzu w Piotrkowicach jak zwykle oczekiwała Nas grupa harcerzy ze SP w Piotrkowicach.
Na spotkaniu z dyrekcją szkoły ustalono, że grupa młodzieży ze SP w Pawłowicach uda się na spotkanie do SP w Piotrkowicach (Tarnoskała) w dniu 8 maja br. Będzie to rocznica akcji Oddzialu „SPALENI” na Tarnoskałę. Odbędzie się wówczas wspólne spotkanie młodzieży, gdzie zostanie im przybliżona tematyka  mordu w Piotrkowicach i Chmielniku w dniu 17.03.1944 r. oraz działania Oddziału „SPALENI” w tym akcja z 8 maja 1944 roku w Tarnoskale (obecnie siedziba SP w Piotrkowicach).

Ewa Kubas  - Samociuk 

Więcej zdjęć TUTAJ>>>

06 marca br. - Od trzech lat 01 marca obchodzimy w kraju „NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH” – jako Święto Państwowe ustanowione ustawą Sejmu RP w 2011 roku. Przydomek „żołnierzy wyklętych” odnosi się do wszystkich członków polskich ugrupowań niepodległościowych, którzy po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku nigdy nie zaakceptowali sowieckiej agresji na naszą Ojczyznę. Mianem tym w okresie 1944 – 1956 określa się parędziesiąt tysięcy Rodaków. Ginęli w walce. Byli podstępnie zabijani. Aresztowani zapełniali tysiącami  ubeckie więzienia. Przeżywali wielogodzinne przesłuchania i tortury. Stawiano ich przed wojskowymi sądami w imię tzw. „obrony demokracji” jako wrogów narodu. Sądzono ich w pokazowych procesach kończących się wieloletnim więzieniem lub karą śmierci. Wyroki wykonywano praktycznie od zaraz. Pod osłoną nocy grzebano ciała – bo naród miał o nich i ich czynach zapomnieć. Datę obchodów wybrano nieprzypadkowo, w tym dniu w 1951 roku w mokotowskim więzieniu wykonano wyroki śmierci na siedmiu członkach IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niepodległość”. To tylko jedne z  tysięcy ofiar stalinizmu w Polsce.
06 marca br. w Samorządowym Centrum Kultury im. Jana Pawła II, odbyła się sesja historyczna pn. „Żołnierze Wyklęci – przywróćmy ich pamięci”. Sesja została zorganizowana przez Burmistrza Sędziszowa i Międzyszkolny Klub Historyczny im. Armii Krajowej, a patronat honorowy nad nią objęli Bożentyna Pałka-Koruba Wojewoda Świętokrzyski i Leszek Bukowski – Naczelnik Delegatury IPN w Kielcach.
Sesja miała otwarty, środowiskowy charakter. Uczestniczyli w niej: kombatanci, środowiska społeczno – zawodowe naszej gminy oraz młodzież ze szkół: Gimnazjum, Liceum Ogólnokształcącego i ZSP w Sędziszowie, a także z ZSCKP w Krzelowie, ZSP w Wodzisławiu i Gimnazjum z Słupi.
Uroczystość uświetniły licznie przybyłe delegacje pocztów sztandarowych z terenu gminy.
Otwierając sesję Burmistrz Wacław Szarek powiedział: „Ustanowione święto państwowe jest wyrazem hołdu dla żołnierzy „drugiej konspiracji” za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji narodowych…”
Centralny i wiodący temat sesji należał do Pana Marka Jończyka z Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, który wygłosił prelekcję nt. „Zbrojne podziemne niepodległościowe na kielecczyźnie po II wojnie światowej.” Tą bolesną kartę historii naszego narodu przybliżył zebranym prezentując najaktualniejsze badania IPN w tym zakresie komentując „… aktualnie ocenia się w/g badań, że ta wiedza którą posiadamy w Polsce na temat działalności NKWD i UB to tylko ok. 15% zdarzeń. Ci którzy przeżyli w czasie okupacji obozy zagłady, oceniają że metody przesłuchiwania i tortur w ubeckich więzieniach dorównywały poczynaniom faszystów, a nawet je przerastały w swoim okrucieństwie…, ostatni z „żołnierzy wyklętych” poniósł śmierć na Lubelszczyźnie z bronią w ręku w 1963 roku, czyli 18 lat po wojnie”.
Nawiązując do tematu wykładu głos zabrali Henryk Dłużewski (97 lat) ze Światowego Związku Żołnierzy AK oraz Zdzisław Dobrut – Prezes Zarządu Wojewódzkiego Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych, którzy podzielili się wspomnieniami z osobistych przeżyć z czasów reżimu stalinowskiego w Polsce.
Obecna na uroczystości Małgorzata Muzoł zwróciła się do młodzieży i nauczycieli historii dziękując im za podejmowaną tematykę patriotyczno – historyczną, wspólnie z całym środowiskiem. Kończąc powiedziała „… pamiętajcie jako młodzi ludzie, że nikt nie zagwarantował narodowi wolności i niepodległości na zawsze …”.
Podczas uroczystości płk. Zbigniew Krzywosz Dyrektor Departamentu w Urzędzie ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wręczył medale „PRO PATRIA”. Decyzją Kierownika tego urzędu otrzymały je wieloletnie nauczycielki Halina Saletra i Teresa Szwaczka.
Na okoliczność sesji został przygotowany montaż słowno-muzyczny w wykonaniu młodzieży i chóru Parafii Św. Brata Alberta w Sędziszowie. W gronie młodzieży z Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w ZSO w Sędziszowie oprawę muzyczną zapewnili Karolina Szanto i Michał Liburski, a wiersze recytowali: Karolina Chyla, Klaudia Tkaczewska, Magda Walencik, Aleksandra Malanowicz, Magdalena Misiak, Michał Pakos, Maciej Muszyński, Paweł Brzeszcz, Karol Żebrowski, Bartosz Grzesiak i Marcin Stachurka.
Młodzież została przygotowana przez nauczycieli Halinę Saletra i Wiesławę Pasek.
Chórem dyrygował Dariusz Banaś.
Na zakończenie sesji harcerze, wspólnie z uczestnikami spotkania złożyli kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem przy SCK, poświęconego wszystkim mieszkańcom naszej gminy, który stracili życie w czasie II wojny światowej i w wyniku jej działań.

Więcej zdjęć >>>TUTAJ<<<

29 października br. jak każe nam chrześcijańska tradycja w okolicach Wszystkich Świętych odwiedzamy groby naszych najbliższych. Do grupy tej młodzież i nauczyciele z Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK w Sędziszowie zaliczają naszych Rodaków, którzy w obronie Ojczyzny oddali swoje życie. Zostały złożone kwiaty i zapłonęły znicze na sędziszowskich cmentarzach, wcześniej młodzież uporządkowała żołnierskie groby.
Z okazji Święta Zmarłych przedstawiciele samorządu gminy i Klubu w osobach: Burmistrz Wacław Szarek, Przewodniczący Rady Miejskiej Adam Mysiara, Z-ca Naczelnika RDG Anna Grzybowska oraz nauczyciele dyr. Stanisław Mach, Halina Saletra i Teresa Szwaczka.
Wraz z młodzieżą ZSO w Sędziszowie byli w Piotrkowicach i Chmielniku. Celem ich wizyty było złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przed tablicami upamiętniającymi rozstrzelanie 30 kolejarzy z Sędziszowa 17.03.1944.

Ewa Kubas - Samociuk

Więcej zdjęć TUTAJ >>>

2 października br. - Z początkiem bieżącego roku szkolnego nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora SP Nr 1 w Sędziszowie. Na emeryturę odeszła Teresa Szwaczka, która funkcję tą pełniła od 1990 roku.
Pamiętając o Jej wielkim zaangażowaniu w działania Światowego Związku Żołnierzy AK na rzecz młodego pokolenia, w zakresie przekazywania historycznej prawdy o losach Polaków w obronie wolności i tożsamości narodowej - Prezes Koła w Sędziszowie mjr w stanie spoczynku Zenon Kowalik wręczył Jej w imieniu Związku okolicznościowy dyplom z wyrazami uznania i podziękowania. Ku Pani Teresie skierował piękne słowa:
„Krzewienie idei i kształtowane postawy patriotów wśród młodego pokolenia to najszlachetniejsze zadanie do wykonania przez nauczyciela. To zadanie było dla Pani zawsze priorytetem. Dziękujemy za lata wspólnych działań.”
Ta miła okoliczność miała miejsce na posiedzeniu Międzyszkolnego Klubu Historycznego AK w dniu 2 października br. Oczywiście wydarzenie to nie zamyka naszej współpracy z p. Teresą. Biorąc pod uwagę jej predyspozycje, wiedzę oraz aktywność do działania ma Ona w środowisku swoje miejsce w dalszej pracy na rzecz działań przekazywania historii narodu młodemu pokoleniu.

Ewa Kubas - Samociuk

19 sierpnia br. - Największa egzekucja ludności cywilnej w czasie II wojny w powiecie jędrzejowskim miała miejsce 17 sierpnia 1944 roku w Swaryszowie. Dwa dni później odbył się wspólny pogrzeb 35 mieszkańców w miejscu, gdzie grad kul z karabinów maszynowych zakończył ich życie. Parcela należała do członka AK Stanisława Krasuckiego, który przekazał ją na urządzenie cmentarza.
Stanisław Adamczyk tak opisuje dzień pogrzebu – „w pogrzebie uczestniczyli mieszkańcy Swaryszowa, a w szczególności krewni zamordowanych. Odkopano zwłoki najbliższych ze wspólnej mogiły, złożono je w trumnach i  przewieziono do urządzonych tu mogił. Na świeżych mogiłach położono stosy kwiatów. Taki był początek miejsca nazywanego dzisiaj „cmentarzykiem”.”
Wczesną wiosną 1945 roku na cmentarz ekshumowano ciała zamordowanych przez hitlerowców innym czasie i okolicznościach. Przez lata całe miejscowa ludność dbała i stopniowo urządzała ten cmentarz. W 1945 roku wybudowano kaplicę, następnie ogrodzono cmentarz, przy każdym grobie postawiono żelazny krzyż z tabliczką, na środku alejki wkopano drewniany krzyż. Ze Szczecina przywieziono kryształowy pająk do oświetlenia kaplicy (szkoda, że wandale go zniszczyli) i duży dzwon ze stalowymi szkieletami urządzając dzwonnicę.
Burmistrz Wacław Szarek w swoim wystąpieniu podziękował społeczności Swaryszowa za te lata opieki nad tak wymownym miejscem pamięci narodowej.
Od kilku lat systematycznie cmentarz jest odbudowywany ze środków:
- Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa w Warszawie,
- Wojewody Świętokrzyskiego,
- Samorządu Gminy Sędziszów.
Dokładnie po 68 latach na cmentarzu 19 sierpnia 2012 roku uroczyście odsłonięto i poświęcono pomnik upamiętniający tych, których groby tam się znajdują w/g czasu i miejsca ich śmierci. Łącznie cmentarz mieści 50 mogił. O budowie pomnika zdecydowała Rada Miejska w Sędziszowie swoją uchwałą akceptując treść napisów i wolę jego posadowienia. Autorem projektu i wykonawcą pomnika jest artysta rzeźbiarz z Kielc Sławomir Micek. Została zachowana pełna procedura związana z powstaniem pomnika.
Pomnik to granitowa tablica z napisami o wymiarach 250 cm wysokości i 100 cm szerokości w kolorze czarnym. Pomnik zawiera nazwiska wszystkich osób, których groby znajdują się na cmentarzu. W I części płyty 35 osób rozstrzelanych 17.08.1944 Swaryszowie, a w II nazwiska 15 osób ekshumowanych z innych miejsc w tym:
- 5 osób z grupy „Links” wywiezionych ze Swaryszowa 17 sierpnia i rozstrzelanych 28 sierpnia 1944 r. w mnichowskim lesie,
- 6 osób rozstrzelanych 17 marca 1944 r. w Chmielniku i Piotrkowicach,
- 1 osoba rozstrzelana 07 marca 1944 r. w Jędrzejowie,
- 3 osoby o nieustalonym czasie i miejscu śmierci.
Odsłonięcia pomnika dokonali: Burmistrz p. Wacław Szarek i V-ce Przewodniczący Rady Miejskiej Mariusz Gliwiński, Małgorzata Muzoł – Świętokrzyski Kurator Oświaty w imieniu Wojewody Świętokrzyskiego, Zenon Kowalik – Prezes koła Ś.Z.Ż.AK w Sędziszowie, Marian Wnuk – członek Zarządu Powiatu w imieniu Starosty Jędrzejowskiego. Pani Barbara Kulawik – żona Jana Kulawika zamordowanego członka AK 07 marca 1944 roku w Jędrzejowie, oraz Pani Bożena Grabek – sołtys wsi Swaryszów.
Uroczystość zgromadziła licznie mieszkańców nie tylko gminy czy powiatu. Wiele osób przyjechało na nią z odległych terenów kraju: Wrocław, Gliwice, Gdańsk i in. 35 sztandarów reprezentowało środowiska: kombatanckie, młodzieżowe PSL (Gminne Zarządy PSL z terenu powiatu) i OSP z gminy Sędziszów.
Uroczystość uświetniła Sędziszowska Orkiestra Dęta pod batutą Roberta Pełki, oraz Chór. Parafii Św. Brata Alberta w Sędziszowie którym kieruje Dariusz Banaś. Po Mszy Świętej którą celebrował ks. Jan Biernacki przed odsłonięciem pomnika, zgromadzonym został przedstawiony montaż słowno - muzyczny oparty na opisach wydarzeń naocznych świadków wydarzeń Stanisława Adamczyka, Barbary Kowalik i Heleny Jastrzębskiej. Wychodzące po uroczystości osoby komentowały bardzo przychylnie zaprezentowane epizody z wydarzeń 17.08.1944 roku.
„Bardzo dobrze, że ten montaż słowno - muzyczny był właśnie taki, że relacjonował wydarzenia. Społeczeństwo się zmienia. Wszyscy wiedzą jaką tragedię przeżyli mieszkańcy Swaryszowa, ale jak to było, to już tylko nieliczni, raczej z rodzin pomordowanych w/g ustnych przekazów. Poza tym w Sędziszowie mieszka wiele osób przybyłych z innych ziemi. Było dużo młodzieży - to było naprawdę potrzebne.” - wypowiedział się Prezes Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów Pan Stanisław Kania.
„Zawsze, co roku tu przychodziłam i będę przychodziła dokąd starczy mi sił. Dziękuję za te poruszające przeżycia.” - usłyszeliśmy od Pani Józefy Ostrowskiej z Piły.
Obserwując zgromadzonych dało się zauważyć wzruszenie i pojawiające się łzy, szczególnie u ludzi starszych. Za wieloletnią opiekę nad cmentarzem w formie finansowej Burmistrza Sędziszowa podziękował p. Wojewodzie Świętokrzyskiej Bożentynie Pałka-Koruba i V - Ce Prezesowi Zarządu Głównego Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Piotrowi Kurek oraz Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa wręczając dla nich okolicznościowe statuetki. W czasie uroczystości ks. Jan Biernacki dokonał poświęcenia pomnika oraz Groty Katyńskiej wybudowanej przez członków Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w Sędziszowie. Apel pamięci poległych i pomordowanych poprowadził Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Zenona Kowalik.
Na  zakończenie uroczystości delegacje złożyły kwiaty i wieńce. Już po uroczystości wszyscy zasiedli do żołnierskiej grochówki przy której toczyły się jeszcze długie, długie rozmowy.
 

Ewa Kubas-Samociuk

Odsłonięcie pomnika: Burmistrz Wacław Szarek i V-ce Przewodniczący Rady Miejskiej Mariusz Gliwiński, Małgorzata Muzoł – Świętokrzyski Kurator Oświaty w imieniu Wojewody Świętokrzyskiego, Zenon Kowalik – Prezes koła Ś.Z.Ż.AK w Sędziszowie, Marian Wnuk – członek Zarządu Powiatu w imieniu Starosty Jędrzejowskiego. Pani Barbara Kulawik – żona Jana Kulawika zamordowanego członka AK 07 marca 1944 roku w Jędrzejowie, oraz Pani Bożena Grabek – sołtys wsi Swaryszów.

Montaż słowno-muzyczny: Anna Grzybowska, Monika Blin, Maciej Muszyński, Filip Morawski i Jakub Bugajski

Sztandary

Więcej zdjęć z uroczystości TUTAJ >>>
 

20 kwietnia br. uczniowie Gimnazjum w Sędziszowie już po raz czwarty przeszli ulicami Sędziszowa w „marszu pamięci”. Organizatorami uroczystości byli: Burmistrz Sędziszowa, Rodzina Oddziału „Spaleni”, Międzyszkolny Klub Historyczny i Gimnazjum w Sędziszowie. Okolicznością odbycia marszu było wspomnienie 72 rocznicy zbrodni katyńskiej i 68 rocznicy powstania Partyzanckiego oddziału AK „Spaleni”. Dodać należy, że 20 kwietnia to dzień kolejnych rocznic: 4-ej odsłonięcia pomnika, 2-ej posadzenia dębu katyńskiego pamięci śp. Juliana Lipca, 1-ej złożenia urny z ziemią z katyńskiego lasu przywiezionej przez śp. Andrzeja Lipca (syna Juliana) w dniu 10.04.2010 roku (pobranej w obliczu katastrofy smoleńskiej).
Uroczystość została uświetniona licznie przybyłymi delegacjami kombatantów i młodzieży z pocztami sztandarowymi.
Delegacje sztandarów reprezentowały: Zarząd Okręgu Kielce Światowego Związku ŻAK Korpus „Jodła”, Koło Światowego Związku ŻAK we Włoszczowie, Koło Światowego Związku ŻAK w Wodzisławiu, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Koło w Sędziszowie, OSP Sędziszów, Związek Harcerstwa Polskiego, Szkoła Podstawowa Nr 2 w Sędziszowie, Szkoła Podstawowa w Tarnawie, Szkoła Podstawowa w Mstyczowie, Szkoła Podstawowa w Pawłowicach, Gimnazjum w Boleścicach i Zespół Szkół CKP w Krzelowie.
Mszę Świętą odprawił ks. Kazimierz Wierkowicz. Po wspólnej modlitwie na skwerze obok pomnika odbył się uroczysty apel. Okolicznościowe wystąpienie w imieniu organizatorów wygłosił Burmistrz p. Wacław Szarek „… Takie spotkanie młodzieży i kombatantów to niepodważalne źródło żywej historii, to ogromna kopalnia faktów i informacji o minionych wydarzeniach i ludziach – o ich drodze do polskości” Zwracając się do młodzieży powiedział „… Takie spotkania jak dzisiejsze to czas zastanowienia się nad pytaniem: czym jest dla mnie moja Ojczyzna. Kim bym był gdyby nie moja narodowa tożsamość, moja polskość?”
Za działalność na rzecz pracy z młodym pokoleniem w krzewieniu narodowej tożsamości i patriotyzmu Burmistrz złożył szczególne podziękowania dla p. Włodzimierza Kołkowskiego prezesa Rodziny „Spaleni” i Kazimierza Suligi – prezesa Koła Światowego Związku ŻAK z Wodzisławia.
Podczas uroczystości Prezes Zarządu Okręgu Światowego Związku ŻAK w Kielcach Zbigniew Mielczarek w asyście V-ce Starosty Jędrzejowskiego Janusza Grabka wręczył odznaki Korpusu „Jodła” dla kombatantów Światowego Związku ŻAK Zofii Chełmińskiej, Edmunda Grabka (w jego imieniu odebrał Zygmunt Wiekiera), Stanisława Ślęzaka (w jego imieniu odebrał Bronisław Stradomski) i dla Zenona Kowalika.
Do młodzieży i zgromadzonych mieszkańców Sędziszowa przemówił: Włodzimierz Kołkowski – Prezes Rady „Spaleni” i Karol Fijałkowski – pełnomocnik Marszałka Województwa Świętokrzyskiego do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Z wypowiedzi obu z nich wynikała głęboka troska o godne życie i należny szacunek dla kombatantów, których niestety systematycznie ubywa w naszych środowiskach. Czas robi swoje, a koleje ludzkich losów nieubłagalnie dopełniają swego działa. W bezpośrednim kontakcie z młodzieżą wskazywali im na wielkie znaczenie narodowej więzi łączącej Polaków – stawiając młodym pytanie: kim bym był gdyby nie ofiara życia wielu moich przodków w obronie wolności Ojczyzny.
Podczas uroczystości harcerze pod opieką Małgorzaty Walencik zapalili znicze przy pomniku i przy urnie z ziemią z katyńskiego lasu. Zaciągnęli wartę. Odbył się Apel pamięci, który poprowadził Maciej Smerdzyński. Młodzież spotkanie z historią i pamięcią zakończyła krótkim montażem sławno-muzycznym w którym wystąpili: Karolina Szanto i chór szkoły. Młodzież przygotowały p. Halina Saletra i Ewa Mrozińska.
Uroczystość odbywała się przy pięknej słonecznej pogodzie. Wszyscy wspólnie: kombatanci i młodzież zasiedli obok na skwerze, gdzie przygotowano grochówkę i kubek herbaty. Czas został wykorzystany na swobodną rozmowę i wymianę spostrzeżeń.

Więcej zdjęć >>>TUTAJ<<<

22 marca br. w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Sędziszowie odbyła się konferencja poświęcona 70 rocznicy powstania Armii Krajowej. Wykład związany z tematyką konferencji wygłosił dr Jerzy Gapys z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Przybyłych gości powitali Burmistrz Wacław Szarek i Dyrektor Stanisław Mach.
Konferencja zgromadziła przedstawicieli środowisk kombatanckich w tym klubów historycznych im. AK działających w naszym rejonie.
Byli obecni: Maciej Lis – przew. Woj. Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych, Zbigniew Mielczarek – prezes Zarządu Okręgu Kielce ŚZŻAK, Stanisława Równicka – Robak – prezes Zarządu Okręgu Związku Inwalidów Wojennych RP, Paweł Kowal – V-ce prezes Zarządu Okręgu Kielce i prezes Zarządu Oddziału Jędrzejów Związku Inwalidów Wojennych, Zenon Markiewicz – prezes Okręgu Kielce Narodowych Sił Zbrojnych i Przewodniczący Rady Kombatantów i Osób Represjonowanych powiatu Kieleckiego, Bernard Jasiewicz – prezes Zarządu Wojewódzkiego Związku Sybiraków w Kielcach i Karol Fijałkowski – pełnomocnik Zarządu Województwa ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Nie zabrakło wśród gości przedstawicieli wszystkich środowisk kombatanckich działających na terenie naszej gminy, w tym członków ŚZŻAK z prezesem Zenonem Kowalikiem, członków Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych z prezesem Stanisławem Pakułą. Był obecny Prezes Rodziny „Spaleni” Włodzimierz Kołkowski, oraz inni.
W spotkaniu brały udział Świętokrzyski Kurator Oświaty Małgorzata Muzoł i Prezes LGD „GRYF” Bogusława Wypych. Starostę Jędrzejowskiego reprezentował pełnomocnik d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych Kazimierz Nowakowski. Obecnych było wielu innych znamienitych gości.
Za wielką wartość uroczystości należy uznać fakt, że zgromadziła ona bardzo szerokie kręgi środowiska społeczno – zawodowego naszej gminy. Wśród gości byli Radni naszej gminy, duchowni, sołtysi i przedstawiciele Zarządów Osiedli, członkinie KGW, przedstawiciele związków i stowarzyszeń jak: OSP, ZERiI, „Sami Swoi”, czy „Amazonki z Sędziszowa”.
Nie zabrakło przedstawicieli jednostek organizacyjnych gminy i członków Klubu Historycznego im. AK.
Konferencja była okazją do podsumowania 2 letniej działalności Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej, który działa we wszystkich szkołach na terenie naszej gminy. Z tej okazji została przygotowana wystawa obrazująca efekty pracy tych dwóch minionych lat.
Zgromadzono na niej certyfikaty i zdjęcia z wszystkich uroczystości szkolnych związanych z realizacją programu „Katyń – ocalić od zapomnienia” w wyniku której posadzono 11 dębów upamiętniających śmierć 11 mieszkańców naszej gminy na „nieludzkiej ziemi”.
Zaprezentowano listę 51 nazwisk mieszkańców gminy Sędziszów, którzy byli więźniami obozów koncentracyjnych. W tym miejscu należy podkreślić, że wśród gości uroczystości był pan Rudnicki Janusz – były więzień Auschwitz, obecnie mieszkaniec Sędziszowa. Ponadto na wystawie zgromadzono wiele prac członków Klubu jak i młodzieży poświeconych ludziom i historii naszej gminy związanej z tragicznymi wydarzeniami z czasów II wojny światowej.
Upubliczniono przekazane wspomnienia: Władysława Kemuli – lotnika biorącego udział w obronie Wielkiej Brytanii, Barbary Kulawik ps. „Szarotka” – członka AK, Wacława Cichockiego – członka AK, lekarza mieszkającego we Wrocławiu oraz „Księgę pamięci” – przekazana przez Jadwigę Dąbrowską z Muzeum w Auschwitz i inne opracowania i materiały. Zaprezentowano opracowania o zamordowanych w Katyniu: Julianie Lipcu, Bolesławie Gruszeckim, Janie i Tomaszu Kaczorach oraz opracowanie o kolejarzach z Sędziszowa rozstrzelanych 17 marca 1944 roku w Piotrkowicach i  Chmielniku.
Podczas konferencji Pan Zbigniew Mielczarek – Prezes Zarządu Okręgu Kielce ŚZŻAK wręczył Złote Odznaki Korpusu AK „Jodła” dla Haliny Saletra, Ewy Kubas-Samociuk i Wacława Szarka w uznaniu za prowadzoną działalność na rzecz przekazywania młodemu pokoleniu najnowszej historii naszego regionu i krzewienia narodowego patriotyzmu. Szczególne słowa uznania za duży wkład pracy w bezpośrednią pracę z młodzieżą w formie okolicznościowych podziękowań z rąk Prezesa Mielczarka otrzymały Panie: Anna Trzcińska, Anna Ciosek, Elżbieta Grabek i Beata Ogórek.
Natomiast Bernard Suchmiel występujący w imieniu Zarządu Głównego ŚZŻAK wręczył znaczki Klubu dla siedmiu członków jego Zarządu. Otrzymali je Ewa Kubas-Samociuk, Zenon Kowalik, Stanisław Mach, Krzysztof Paw, Renata Gądek, Jolanta Błasiak i Anna Grzybowska.
Podobne słowa podziękowania wyrażone łącznie z wręczeniem okolicznościowej statuetki skierował Burmistrz Wacław Szarek do kombatantów i członków Klubu dziękując im za pracę na rzecz krzewienia patriotyzmu wśród młodzieży.
Otrzymali je: Zenon Kowalik, Paweł Kowal, Stanisław Pakuła, Otton Grynkiewicz, Małgorzata Muzoł i Jerzy Gapys; z Klubu Historycznego: Halina Saletra, Krzysztof Paw, Stanisław Mach, Jolanta Błasiak, Renata Gądek, Ewa Puto, Jarosław Piec, Anna Grzybowska i Marceli Lipiec. Podziękowania za współpracę dla Klubu od Związku Inwalidów Wojennych przekazali Paweł Kowal i Stanisława Równicka-Robak.
Cała uroczystość miała niezwykłą oprawę przygotowaną przez młodzież z gimnazjum w Sędziszowie. Montaż słowno – muzyczny z narracją w wykonaniu Macieja Smerdzyńskiego i Izabeli Popczyk stworzył atmosferę przemawiającą siłą wyobraźni „… jaką drogę przeszedł naród polski aby być wolnym i suwerennym. Ta droga musi być znana przyszłym pokoleniom. Dlatego takie działania jakie prowadzi środowisko kombatanckie, Kluby Historyczne, nauczyciele historii są szczególnie ważne w wychowaniu młodego pokolenia ….” – podkreślił w swoim  wystąpieniu Burmistrz p. W. Szarek.
Do młodzieży zwróciła się także: Kurator Oświaty – p. Małgorzata Muzoł podkreślając, że:  „… o patriotyzmie należy pamiętać zawsze, jest on potrzebny w życiu dzisiejszej młodzieży ale należy go rozumieć inaczej. To że żyjemy w dobie pokoju nie znaczy że Ojczyzna nas nie potrzebuje. Jako młodzi ludzie winni jesteście Ojczyźnie wytężoną pracę na rzecz zdobywanej wiedzy i kształtowanie w sobie właściwej postawy godnej naszej narodowej, polskiej tożsamości…”
Na zakończenie prezes Klubu Ewa Kubas-Samociuk podkreśliła: „są one wykonawcami testamentu AK zawartego w myśl słów wiersza Zbigniewa Kabata ps. „Bobo”.
Nas nie stanie, lecz Ty nie zginiesz
Pieśń Cię weźmie, legenda przechowa
Wichrem chwały w historię popłyniesz – Armio Krajowa”
Realizacji tego przesłania są wierne Kluby Historyczne im. Armii Krajowej działające w naszym regionie: Jędrzejowie, Wodzisławiu, a także nasz w Sędziszowie. Przenosimy w historię chwałę czynów niezłomnych żołnierzy AK. W tego typu działania wpasowuje się także dzisiejsza konferencja”.
Konferencja zakończyła się poczęstunkiem - żołnierską grochówką i herbatą.

Więcej zdjęć >>>Tutaj<<<

16 marca br. delegacja młodzieży ze Szkoły Podstawowej Nr 2 Św. Floriana w Sędziszowie: Roksana Grochowina, Dominika Bździon, Magdalena Wójcicka, Daniel Persona i Szymon Górski, wraz ze swoim opiekunem Panem Krzysztofem Paw udała się do Chmielnika i Piotrkowic, aby złożyć kwiaty i zapalić znicze na miejscu rozstrzelania tam 17.03.1944 roku 30 – tu Sędziszowian, aresztowanych kilka dni wcześniej w Sędziszowie.
Przypomnijmy, że aresztowania w nocy z 10/11 marca 1944 roku były zaplanowane przez gestapo z Jędrzejowa w odwecie za działania zakonspirowanych członków AK na kolei.
Przed tablicami upamiętniającymi te tragiczne wydarzenia doszło do spotkania z młodzieżą (a właściwie harcerzami) chmielnickich szkół. Wspólnie zapalono znicze i złożono kwiaty. Dodatkowym akcentem wyjazdu było zwiedzenie sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej w Piotrkowicach. Po sanktuarium uczniów oprowadził tamtejszy ksiądz. Spotkanie zakończyło się w gabinecie Burmistrza Chmielnika p. Jarosława Zatorskiego herbatką i pysznym ciastem z truskawkami.
Wyjazd odbył się w ramach funkcjonowania Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w celu poznawania martyrologii narodu polskiego w czasie II wojny światowej i był związany z rocznicą wydarzeń z 1944 roku i 2 rocznicą odsłonięcia tablic upamiętniających te wydarzenia.
Z Urzędu Miejskiego delegacji towarzyszyła Sekretarz Gminy – Ewa Kubas-Samociuk jako Prezes Klubu i Krzysztof Malec.

Podsumowanie akcji "Obozy zagłady – pamiętamy”
 

Poniżej podajemy listę osób z gminy Sędziszów, wywiezionych do obozów zagłady w czasie II Wojny Światowej. Lista ta została stworzona przez uczniów sędziszowskich szkół na podstawie rodzinnych wspomnień i dostępnych materiałów źródłowych. Uczniowie o każdym z niżej wymienionych zebrali pamiątki (zdjęcia, listy, spisali także wspomnienia podane przez rodziny). Prezentacji osób towarzyszył program artystyczny w wykonaniu uczniów Gimnazjum w Boleścicach. Mamy świadomość, że nie jest to lista pełna, jeżeli za tym pośrednictwem ktoś z Państwa chciałby ją uzupełnić o kolejne nazwiska - zapraszamy do współpracy.
 
1. Bartosz Józef
2. Bonarski Bronisław
3. Bonarski Marian
4. Bonarski Ryszard
5. Budziosz Adolf
6. Caban Leokadia
7. Celban Mieczysław
8. Cepel Stefan
9. Dobrowolski Bolesław
10. Fiuk Stefan
11. Głowania Władysław
12. Guździk Jakub
13. Hałaciński Tadeusz
14. Herman Andrzej
15. Jagiełło Eugeniusz
16. Jaskulski Aleksander
17. Karcz Jan
18. Karcz Józef
19. Kawecka Danuta
20. Kawecka Stanisława
21. Kawecki Kazimierz
22. Klich Augustyn
23. Kornatowski Jan
24. Kowalski Stanisław
25. Krzak Piotr
26. Krzysztofik Edward
27. Kucypera Bolesław
28. Kurkowski Józef
29. Lato Zygmunt
30. Molenda Tadeusz
31. Molisak Alfreda
32. Moś Władysław
33. Nowakowski Stanisław
34. Rokicki Stanisław
35. Roman Franciszek
36. Rudnicki Janusz
37. Serda Henryk
38. Skóra Stanisława
39. Sokół Franciszek
40. Stachnik Józef
41. Surówka Stanisław
42. Szwaczko Jan
43. Tomasik Stanisław
44. Tomasik Stefan
45. Walencik Pelagia
46. Wąsowicz Edward
47. Wójcik Wiesław
48. Zasada Jan
49. Zasada Szymon

Opiekunami uczniów byli nauczyciele historii: Beata Ogórek, Halina Saletra, Anna Ciosek, Elżbieta Grabek, Ewa Cembrzyńska, Krzysztof Paw.
Obecna na spotkaniu była P. Jadwiga Dąbrowska z Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, pozostawiła na pamiątkę „Księgi Pamięci. Transport Polaków do KL Auschwitz”, które są do dyspozycji mieszkańców w Bibliotece Publicznej w Sędziszowie. Można tam znaleźć nazwiska osób, które znalazły się w Oświeńcimiu z okręgu Kielecko-Radomskiego.

Jeśli ktoś posiada informacje o w/w osobach prosimy o kontakt – w Urzędzie Miejskim do Sekretarz Ewa Kubas-Samociuk.; w Samorządowym Centrum Kultury im. Jana Pawła II Biblioteka Publiczna do Kierownik Biblioteki Renaty Gądek.

07 grudzień 2011 roku w Samorządowym Centrum Kultury im. Jana Pawła II w Sędziszowie odbyło się zebranie Zarządu Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej gminy Sędziszów pod przewodnictwem Prezes Ewy Kubas-Samociuk.
W spotkaniu uczestniczyli Zenon Kowalik, Stefan Błasiak, Bronisław Stamburski, Zygmunt Wiekiera ze Świętokrzyskiego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Prezes Zarządu podsumowała dotychczasową działalność. Podziękowała wszystkim uczestnikom za zaangażowanie w przeprowadzonych do tej pory zadaniach.
Dzięki projektowi edukacyjnemu "Ocalić od zapomnienia” na terenie gminy Sędziszów posadzono 11 dębów pamięci, będących symbolem osób,  które zginęły w Katyniu.
W ramach akcji "Obozy zagłady – pamiętamy” ustalono listę nazwisk osób związanych z naszą gminą, które zostały wywiezione do obozów zagłady.
W trakcie spotkania ustalono plan pracy na rok szkolny 2011/2012. Zaplanowano następujące uroczystości:
- Mstyczów - tablica pamiątkowa poświęcona 4 członkom AK zamordowanym przez AL;
- wyjazd na grób "Blondyna” do Mnichowa;
- 70. rocznica utworzenia AK – uroczysta sesja (marzec);
- kwiecień: Marsz Pamięci;
- maj – Wojciechów uroczystość organizowana przez Szkołę w Krzelowie.

W dniach 27 - 28 października 2011 r. z inicjatywy Burmistrza Sędziszowa Pana Wacława Szarka i Klubu Historycznego im. Armii Krajowej młodzież ze szkół terenu gminy Sędziszów zapaliła znicze na grobach naszych przodków, którzy oddali życie w obronie Ojczyzny. Z delegacją harcerzy: Wiktorią Węgrzyn, Krzysztofem Kania i Markiem Barchanowskim ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Sędziszowie do Chmielnika i Piotrkowic udali się:  Adam Mysiara - Przewodniczący Rady, Zenon Kowalik - Prezes ŚZŻ AK w gminie Sędziszów, Anna Grzybowska - Zastępca Naczelnika Wydziału w UM i Pani Anna Stefańczyk - nauczyciel Szkoły Podstawowej Nr 1 w Sędziszowie.

Delegacja z Gminy Sędziszów na cmentarzu w Piotrkowicach

Delegacja Gminy Sędziszów w Chmielniku

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Sędziszowie

Gimnazjum w Boleścicach

Szkoła Podstawowa w Pawłowicach

Szkoła Podstawowa w Krzcięcicach

Szkoła Podstawowa w Mstyczowie

Szkoła Podstawowa Nr 2 w Sędziszowie

02 czerwca 2011 r. - niecodzienne wydarzenie miało miejsce w Gimnazjum im. Janusza Korczaka w Boleścicach. Szkoła obchodziła dzień swojego patrona z tej racji w progach szkoły powitała wszystkich gospodyni obiektu dyrektor gimnazjum p. Jolanta Błasiak. Okoliczność ta stała się jednocześnie bardzo dobrą, aby włączyć w jej obchody podsumowanie wyników inicjatywy odszukiwania i poznawania losów mieszkańców naszej gminy, którzy byli więźniami obozów koncentracyjnych. Projekt „Obozy zagłady - pamiętamy” został zainicjowany i zorganizowany przez Międzyszkolny Klub Historyczny im. AK w Sędziszowie. W programie wzięły udział szkoły z terenu naszej gminy: SP Nr 1 z opiekunem Anną Ciosek i Monika Dudzińską, SP Nr 2 z opiekunem Krzysztofem Paw, SP ze Mstyczowa z opiekunem Ewą Cębrzyńską, SP z Tarnawy z dyrektorem Wandą Dalka i oba gimnazja: z Boleścic z opiekunem Beatą Ogórek i Sędziszowa z opiekunem Haliną Saletrą, a także gimnazjum Nr 3 z Kielc. Ponadto w konferencji wzięły udział SP w Krzcięcicach, SP w Pawłowicach i SP z Piotrkowic gm. Chmielnik.
   
Niezwykle trafionym organizacyjnie i tematycznie było połączenie tych dwóch okoliczności. W pierwszej części spotkania młodzież z Gimnazjum w Boleścicach przedstawiła zgromadzonym postać Janusza Korczaka - „starego doktora”, który swoje życie poświęcił dzieciom najpierw w sierocińcach a następnie w obozie w Treblince. Został z nimi do końca, mając w sobie tyle siły i miłości, aby w drodze do komory gazowej - opowiadać swoim podopiecznym bajki.
   
„…Postawa Janusza Korczaka jako osobowości jest znana historycznie. Ale przecież obozy zagłady zgotowały podobny los milionom istnień, w tym mieszkańcom naszej gminy...” - powiedziała Ewa Kubas - Samociuk, Prezes MKH im. Armii Krajowej w Sędziszowie, wprowadzając w dalszą części uroczystości. Jednocześnie podziękowała wszystkim dyrektorom szkół i nauczycielom historii za zorganizowanie i przeprowadzenie tego projektu wśród młodzieży.
   
W drugiej części spotkania młodzież z poszczególnych szkół zaprezentowała swoje prace wykonane w naszym środowisku przez ostatnie pół roku. Jej wynikiem było 47 nazwisk mieszkańców naszej gminy, którzy byli więźniami obozów koncentracyjnych. Większość z nich tam straciła życie. Inni szczęśliwie wrócili do rodzinnego domu - latami gojąc swoje „rany” po przeżytej traumie. Według informacji uzyskanej od uczniów w tej chwili w naszej gminie żyją jeszcze dwie osoby, które były więźniami obozów zagłady. Ze względu na stan zdrowia żadna z nich nie uczestniczyła w spotkaniu.
   
Gościem specjalnym młodzieży była p. Jadwiga Dąbrowska pracownik Muzeum Auschwitz - Birkenau, która na pamiątkę swojego pobytu przywiozła w prezencie „Księgę pamięci”, z dystryktu kielecko - radomskiego. W swoim wystąpieniu podkreślała „… Jest już opracowanych 5 „ksiąg pamięci” w tym ta z dystryktu kielecko - radomskiego. Ale mamy świadomość, że nie wszystko jest jeszcze udokumentowane. Dlatego liczymy także na odzew ze strony środowiska. Być może rozpropagowane „księgi pamięci” w środowisku Sędziszowa, spowoduje że wśród jego mieszkańców są jeszcze przechowywane ślady związane z losami byłych więźniów, że zostały one udostępnione dla muzeum i umieszczone w księgach jako uzupełnienie …”
   
„Księga pamięci” składa się z pięciu tomów zapełnionych nazwiskami i pamiątkami po byłych więźniach w tym z naszego terenu Sędziszowa. Została ona przekazana do Biblioteki Publicznej w Sędziszowie, gdzie będzie służyła wszystkim szkołom oraz naszej społeczności.
   
Burmistrz p. Wacław Szarek podziękował młodzieży poprzez ufundowanie i wręczenie nagród książkowych. W skierowanych do młodzieży słowach związanych z realizacją projektu podkreślił „… przekazana wam wiedza, o losach Polaków w obozach koncentracyjnych niech będzie dla was szczególnym drogowskazem, aby w przyszłości świata nie dopuścić do podobnego bestialstwa i wystąpienia człowieka przeciw człowiekowi…”
   
Obecna na spotkaniu Świętokrzyski Kurator Oświaty p. Małgorzata Muzoł, przekazała uczniom życzenia z okazji święta szkoły i pogratulowała przygotowanej konferencji kończąc słowami: „… bardzo się cieszę że „moja szkoła” jest propagatorem tak szlachetnych idei jak pamięć o przodkach którzy stracili życie za Ojczyznę…”
   
Spotkanie zakończyło się wspólną grochówką w przyszkolnym parku.

Ewa Kubas-Samociuk

17 marca 2011 r. w pierwszą rocznicę uroczystości upamiętniającej egzekucję 30 mieszkańców Sędziszowa (17.03.1944) w Piotrkowicach i Chmielniku młodzież z Gimnazjum w Sędziszowie i Boleścicach przy tablicach złożyła kwiaty i zapaliła znicze. Na delegację z Sędziszowa oczekiwali harcerze z tamtejszych szkół. Młodzież odwiedziła także symboliczną mogiłę zamordowanych na cmentarzu w Piotrkowicach - pieczołowicie pielęgnowaną przez mieszkańców Piotrkowic (zwłoki zostały ekshumowane przez Sędziszowskie rodziny w 1945 r.).

Z okazji naszego pobytu w SP w Piotrkowicach zorganizowano spotkanie z p. Barbarą Karcz tamtejszą mieszkanką, która była świadkiem wydarzeń 17.03.1944 roku jako 11 letnia dziewczynka.

Pani Barbara dzisiaj osoba w znacznie podeszłym wieku opowiadała zebranym uczniom… ”Byłam córką tutejszego organisty a Mój wujek był Sołtysem. Żandarmi niemieccy przyszli do niego do domu i nakazali zebrać kilkunastu chłopów ze wsi z łopatami. Wujek bardzo się bał. Wszyscy we wsi się bali. Ich zadaniem było wykopanie rowu do którego później musieli złożyć zwłoki i je zasypać. Widziałam jak przyjechały samochody. Więźniowie byli powiązani za ręce. Spychali ich z burty i poprowadzili pod cmentarz. Niedługo po tym słychać było karabiny…”.

Jak powiedziała Nam p. Krystyna Bielecka-Wąchocka - nauczycielka z SP w Piotrkowicach żyją jeszcze inni świadkowie tego wydarzenia tj. Eugeniusz Ciopański z Piotrkowic (brał udział w pochówku rozstrzelanych,  jednakże ze względu na swój stan zdrowia nie mógł uczestniczyć w spotkaniu) oraz Stanisław Jaros z Grabowca i Krystyna Wąchocka z Piotrkowic.

Opowieść p. Barbary Karcz potwierdziła dotychczasowe wiadomości o losach mieszkańców Sędziszowa.

Nieoczekiwanie na spotkaniu p. Grażyna posłużyła się znaną Nam publikacją „Spaleni”. Okazało się że Szkoła w Piotrkowicach mieści się na wzgórzu nazywanym Tarnoskała od nazwiska właścicieli Tarnowskich.

To miejsce w którym Partyzancki Oddział AK „Spaleni” dokonał pierwszej akcji rozbrajając niemiecki posterunek obserwacyjny. Wydarzenie to jest upamiętnione na pomniku w Sędziszowie, a w jego fundamencie złożono ziemię z Tarnoskały. Młodzież miała okazję dokładnie poznać to miejsce (obiekt dworku) także usłyszeć przekazywaną w wiejskim podaniu wersję śmiałego ataku partyzantów z Sędziszowa na niemiecką placówkę w pałacu Tarnowskich. W delegacji do Piotrkowic i Chmielnika uczestniczyło 19 uczniów skupionych wokół Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. AK.

Młodzieży towarzyszyli: dyr. Jolanta Błasiak, dyr. Stanisław Mach i nauczycielka p. Beata Ogórek.

Z Urzędu Miejskiego: Ewa Kubas-Samociuk, Anna Grzybowska i Renata Gądek z SCK.

W czerwcu na kolejne spotkanie z historią tym razem w Boleścicach przyjedzie młodzież z Piotrkowic.

Ewa Kubas-Samociuk

"Pamiętamy- 17.03.1944 r."

Mija pierwsza rocznica odsłonięcia tablic upamiętniających mord na 30 mieszkańcach Sędziszowa. W Chmielniku i Piotrkowicach 17 marca br. młodzież z Gimnazjum w Boleściach i Sędziszowa skupiona wokół Międzyszkolnego Klubu Historycznego AK. uczci to wydarzenie i pamięć zamordowanych pobytem w Chmielniku i Piotrkowicach zapalając znicze i składając kwiaty.

Po tej uroczystości odbędzie się spotkanie w Szkole Podstawowej Piotrkowicach z Panią Grażyną Bielecką- Wochocką- nauczycielką tejże szkoły, która w środowisku Piotrkowic zebrała materiał o wydarzeniach 17.03.1944 i podzieli się nim z młodzieżą.

Zarząd Klubu

W dniu 28 lutego 2011 r. w Świętokrzyskim Urzędzie Wojewódzkim w Kielcach miał miejsce VIII Okręgowy Zjazd Sprawozdawczo – Wyborczy Delegatów Kół Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z całego województwa świętokrzyskiego. Zjazd zaszczycili swoją obecnością parlamentarzyści, przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych, oświatowych naszego regionu. Podsumowano okres działalności związku za lata 2008-2011 i wybrano nowe władze okręgu. W trakcie zjazdu głos zabrał dr Piotr Kurek, członek Prezydium Zarządu Głównego ŚZŻAK i jednocześnie przewodniczący Komisji do Spraw Młodzieży ZG. W swoim wystąpieniu nawiązał do bardzo aktywnej działalności na terenie województwa świętokrzyskiego  Klubów Historycznych im. Armii Krajowej. Kluby historyczne w naszym regionie , jak stwierdził, należą do najlepszych w kraju. Bardzo milo  nam donieść, że wśród wyróżnionych klubów historycznych naszego województwa na pierwszym miejscu dr Kurek wymienił Międzyszkolny Klub Historyczny z Sędziszowa. Wszystkie kluby otrzymały bardzo cenną literaturę fachową, biuletyny AK, książki w nagrodę za aktywną pracę na rzecz patriotycznego wychowania młodego pokolenia. Na zjeździe nasz MKH reprezentowali – Anna Grzybowska, przedstawiciel Urzędu Miejskiego i Krzysztof Paw, wiceprezes Zarządu MKH.

Wiceprezes Zarządu
Międzyszkolnego Klubu Historycznego
im. Armii Krajowej w Sędziszowie
Krzysztof Paw

W dniach 26 - 28 stycznia 2011 r. w 66 rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz Birkenau z inicjatywy Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej we wszystkich szkołach na terenie gminy odbyły się specjalne apele poświęcone losom Polaków w obozach koncentracyjnych.
W czasie odbywających się apeli zainaugurowano akcję stworzenia listy mieszkańców naszej gminy, którzy stracili życie w obozach w czasie II wojny światowej lub byli ich więźniami.
Akcja będzie kontynuowana w ciągu najbliższych miesięcy.

Szkoła Podstawowa Nr 2 w Sędziszowie
26 stycznia 2011 roku w Szkole Podstawowej Nr 2 im. św. Floriana w Sędziszowie odbył się apel z inicjatywy Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej Gminy Sędziszów. W ramach pracy na rzecz patriotycznego wychowania młodego pokolenia Zarząd Klubu postanowił rok 2011 poświecić uczczeniem wszystkich mieszkańców naszej gminy, którzy stracili życie w obozach masowej zagłady w okresie II wojny światowej. Apel odbył się w przededniu 66 rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka. Uczniowie w krótkiej informacji zostali zapoznani z tematem kaźni tysięcy pomordowanych Żydów, Polaków, Romów i innych nacji europejskich w obozach masowej zagłady. Została ogłoszona akcja zbierania informacji o nazwiskach osób z terenu gminy Sędziszów, którzy stracili życie w obozach koncentracyjnych bądź przeżyli te miejsca ludobójstwa i żyją dotychczas. Celem tej akcji jest stworzenie listy, która będzie upubliczniona jesienią 2011 roku. Realizacja zadań odbywać się będzie pod hasłem "Obozy zagłady – pamiętamy". Uczniowie bardzo chętnie zgłosili chęć wspierania akcji i aktywnego w niej uczestnictwa, kilkanaście osób również przystąpiło do członkowstwa w MKH. W apelu uczestniczyli uczniowie klas IV – VI, a poprowadził go wiceprezes Zarządu Klubu Krzysztof Paw.

Krzysztof Paw

Liceum Ogólnokształcące i Gimnazjum w Sędziszowie
Wybuch II wojny światowej rozpoczął w dziejach narodu polskiego nową, jakże bolesną kartę historii. Prowadzona przez Niemców polityka eksterminacji miała na celu biologiczne wyniszczenie narodu polskiego i stworzenie dla Niemców tzw. "przestrzeni”. Od chwili wybuchu wojny hitlerowcy zaczęli budować na ziemiach polskich obozy konspiracyjne w tym Auschwitz - Birkenau, Sztuttowo, Bełżec, Majdanek i inne. Były to obozy śmierci, w których zginęło wiele milionów ludzi. Wśród ofiar znaleźli się także mieszkańcy naszej gminy. Pragniemy uczcić pamięć tych osób, którzy życie stracili w obozach lub, a także oddać szacunek tym, którym udało się przeżyć obozowy koszmar. Międzyszkolny Klub Historyczny im. Armii Krajowej działający w gminie Sędziszów wystąpił z inicjatywą stworzenia listy osób pochodzących z naszego regionu więzionych w obozach koncentracyjnych.
W Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym w Sędziszowie w dniu 27 stycznia 2011odbyły się apele, na których młodzież - członkowie Koła Historycznego przedstawili cele projektu i planowane działania. Akcję zbierania nazwisk mieszkańców gminy Sędziszów, ofiar terroru nazistowskiego zainicjowano, w rocznicę wyzwolenia obozu w Oświęcimiu. Uczniowie wiedzę zdobywaną na temat osób więzionych zapisywać będą na specjalnie przygotowanych kartach pracy.
W trakcie apelu przypomniano o celach nazistowskiej polityki eksterminacji, warunkach życia więźniów i stosowanych metodach wyniszczania narodu. W ciszy i skupieniu młodzież szkolna wysłuchała wiersza Tadeusza Różewicza "Warkoczyk”, który uzmysłowił im dramaturgię obozowego życia i okoliczności śmierci, a "szary warkoczyk, mysi ogonek ze wstążeczką” stworzył przerażającą wizję losu dzieci w czasie II wojny światowej.  Pierwsze skojarzenia nazwisk osób więzionych w miejscach masowej zagłady, które pojawiały się tuż po apelach dają nadzieję na duże zaangażowanie młodzieży i pozytywne efekty realizowanego projektu.

Anna Trzcińska

Szkoła Podstawowa Nr 1 w Sędziszowie
W dniu 27 stycznia w Szkole Podstawowej Nr 1 odbył się apel szkolny poświęcony pamięci ofiar Holocaustu, inaugurujący akcję „Obozy zagłady – pamiętamy”. Uczniowie poznali historię powstania największego niemieckiego obozu zagłady w Oświęcimiu-Brzezince, dowiedzieli się, kim byli więźniowie i jak wyglądało codzienne życie w obozie. Pamięć ofiar obozów zagłady uczczono minutą ciszy. Ogłoszono też rozpoczęcie akcji zbierania nazwisk osób z terenu gminy Sędziszów, które straciły życie w obozach koncentracyjnych lub były ich więźniami.
Tą tematykę nauczyciele pogłębiali na lekcjach języka polskiego, historii i godzinach do dyspozycji wychowawcy.
Dodatkowo dla tych, którzy chcieliby powrócić usłyszanych na apelu wiadomości zamieszczono na internetowej stronie szkoły scenariusz apelu.
Scenariusz:
Spotykamy się, aby uczcić pamięć tych, którzy w czasie II wojny światowej zginęli w obozach koncentracyjnych. Dziś przypada 66 rocznica wyzwolenia największego niemieckiego obozu zagłady w Oświęcimiu - Brzezince. 27 stycznia 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła na teren obozu, niosąc wolność przebywającym tam więźniom.
W kwietniu 1940 r. wydano rozkaz o założeniu obozu w Oświęcimiu. Pierwszymi więźniami byli niemieccy kryminaliści, specjalnie wyselekcjonowani przez komendanta obozu Rudolfa Hessa. Mieli oni odgrywać szczególną rolę w obozie. Odsiadywanie kary łączyć mieli bowiem ze sprawowaniem nadzoru nad resztą więźniów innych narodowości. Hess dobierał ich zwracając uwagę na ich skłonność do przemocy i okrucieństwa. Przybyli do Oświęcimia w maju 1940 r. Miesiąc później do obozu przybył pierwszy transport 758 polskich więźniów. Byli to przeciwnicy niemieckiego reżimu w okupowanej Polsce. Rozpoczęto prace zmierzające do rozbudowy obozu. Okoliczna ludność została wysiedlona. Obóz w Oświęcimiu rozpoczął swoje funkcjonowanie.
Wyjście stąd prowadzi przez komin - tak poinstruował pierwszą grupę 758 więźniów przywiezionych w czerwcu 1940 roku z Tarnowa do obozu koncentracyjnego Auschwitz esesman Karl Fritzsch. Jego słowa były prorocze. W tym miejscu przez pięć lat zginęło może nawet 1 milion 300 tysięcy ludzi.
Warunki transportowania więźniów do obozu w Oświęcimiu były bardzo złe. Ludzi przewożono koleją, w wagonach towarowych. Były one przepełnione - w jednym wagonie umieszczano około 80 osób. Podróż mogła trwać nawet kilka dni. Po dotarciu na miejsce dokonywano selekcji. Osoby zdrowe i zdolne do pracy kwaterowano w obozie. Starszych, chorych i słabych przeznaczano do eliminacji w komorach gazowych. Wszyscy więźniowie mieli wytatuowany na przedramieniu numer.
Więźniów budzono o 4 rano. Mieli obowiązek w szybkim tempie pościelić sienniki. Następnie załatwiali potrzeby fizjologiczne, myli się i jedli śniadanie. Musieli się niezwykle śpieszyć, aby zdążyć wykonać wszystkie te czynności i zdążyć na apel. W ogóle charakterystyczną cechą całego planu dnia był nieustanny pośpiech. Więźniów surowo karano za wszelkie opóźnienia, pomimo tego, że mieli naprawdę mało czasu na wykonanie wszystkich powierzonych im czynności. Po apelu następował wymarsz do pracy, któremu towarzyszył akompaniament obozowych orkiestr. Więźniowie pracowali od 6 rano do 17, przerywając pracę na godzinną przerwę, podczas której spożywali lichy obiad. Szybkiego tempa pracy pilnowali wyposażeni w groźne psy SS - mani. Po pracy, podczas powrotnego marszu do baraków, wycieńczeni więźniowie musieli iść w równych szeregach, rytmicznym krokiem, aby ułatwić Niemcom przeliczenie stanu osobowego całej grupy. Gdy wszystkie oddziały więźniów dotarły do obozu, miał miejsce wieczorny apel, a po nim kolacja. Od godziny 21 obowiązywała cisza nocna, podczas której więźniowie mieli bezwzględny zakaz opuszczania baraków.
Codziennie dokonywano w obozie egzekucji. Przybierały one różne formy. Najpospolitszą z nich było rozstrzelanie. Każdy SS - man mógł zabić więźnia bezkarnie, bez ponoszenia jakiejkolwiek odpowiedzialności. Dlatego też w ten właśnie najprostszy sposób wykonywali oni swój obowiązek powstrzymania każdego więźnia, który podejdzie do ogrodzenia. Dlatego też więźniowie, którzy pragnęli skrócić swoje cierpienia i skończyć z życiem szybko i bezboleśnie rzucali się na druty, w których płynął prąd, wiedząc, że znajdą ich tam kule strażników, które przyniosą ulgę śmierci. Za powstrzymanie uciekinierów przysługiwał wartownikom urlop. Często zatem zdarzały się przypadki, że wartownicy pozwalali więźniom, a nawet rozkazywali im podejść do ogrodzenia, aby móc ich zastrzelić i zasłużyć na kilka dni odpoczynku od pracy. Egzekucji w obozie dokonywano również poprzez powieszenie lub zagłodzenie więźnia.
Ludzi zabijano głównie "łaźniach", gdzie byli uśmiercani przy pomocy wpuszczonego do nich gazu - tlenku węgla lub cyklonu B, który zaczęto stosować po raz pierwszy w Oświęcimiu. Wraz ze zbliżającymi się do Oświęcimia oddziałami radzieckimi Niemcy próbowali zniszczyć dowody swych zbrodni. Wysadzono w powietrze krematoria oraz komory gazowe, które były największymi i najsolidniej wykonanymi konstrukcjami obozu. Pozostałe po nich zgliszcza są do dziś niemymi świadkami dokonanego przez hitlerowców ludobójstwa. Uczcijmy minutą ciszy pamięć wszystkich pomordowanych w czasie II wojny światowej.
Baczność!
Dziękuję.

Anna Ciosek, Monika Dudzińska, Bożena Barchanowska

Zespół Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego w Krzelowie
W dniu 28 stycznia 2011 roku w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego w Krzelowie odbył się uroczysty apel z okazji 66 rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz Birkenau z inicjatywy Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej. Motto przewodnie: „Auschwitz – Pamięć Dla Przyszłości” i „Ludzie Ludzią Zgotowali Ten Los”. Przy wykorzystaniu materiałów z Instytutu Pamięci Narodowej uczniowie przygotowali wzruszające referaty i gazetki tematyczne, które zaprezentowali podczas uroczystego apelu.
Główny napis nad tablicami z gazetkami brzmiał "Arbeit macht frei" (praca czyni wolnym).
Były hitlerowski obóz koncentracyjny Auschwitz – Birkenau to największy cmentarz świata, miejsce masowej zagłady i wstrząsający przykład zorganizowanego ludobujstwa – tymi słowami uczniowie szkoły rozpoczęli apel a zakończyli minutą ciszy.

Roman Pietrzykowski