Siedemdziesiąt lat temu, 17 marca 1944 roku gestapowcy rozstrzelali w Piotrkowicach i Chmielniku 30 mieszkańców Sędziszowa, aresztowanych parę dni wcześniej, w nocy z 10/11 marca w odwecie za akcje sabotażowe na węźle kolejowym i inne prowadzone działania przez zakonspirowanych członków AK.
Pięć lat temu z inicjatywy samorządów gmin Chmielnik i Sędziszów uczczono pamięć tamtych wydarzeń, zostawiające trwały materialny ślad poprzez wmurowanie w miejscach straceń okolicznościowych tablic.
Rokrocznie w rocznicę tych wydarzeń, Międzyszkolny Klub Historyczny im. Armii Krajowej organizuje wyjazd delegacji młodzieży, samorządowców i kombatantów do miejsc straceń.
„W poniedziałek 17 marca br., młodzież z Gimnazjum w Krzelowie uczestniczyła w delegacji do Piotrkowic i Chmielnika – mówi p. Ewa Puto z ZS CKP w Krzelowie, opiekun grupy – gdzie w miejscach rozstrzelania złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze. Wysłuchaliśmy także relacji sporządzonej na podstawie opowiadań naocznych świadków egzekucji, mieszkańców Piotrkowic i Chmielnika”.
Przy każdej wizycie w Piotrkowicach dochodzi do wspólnego spotkania uczniów z tamtejszej Szkoły Podstawowej mieszczącej się w pałacu otoczonym kilkuhektarowym parkiem, potocznie nazywanym Tarnoskałą, a naszą młodzieżą z sędziszowskich szkół. W spotkaniu uczestniczył także prezes stowarzyszenia „Dziedzictwo Piotrkowic” p. Edward Rzadkowski i przewodniczący Rady Rodziców Waldemar Klank. Przypomnijmy że Tarnoskała to miejsce udanej akcji rozbrojenia posterunku żandarmerii niemieckiej przez Partyzancki Oddział Żołnierzy AK „SPALENI” z Sędziszowa w dniu 09 maja 1944 roku. Tak jakoś historia połączyła Sędziszów z Piotrkowicami: i tragiczną egzekucją i akcją Oddziału Spaleni wywodzącego się z Sędziszowa. To właśnie w tej placówce jest pieczołowicie przechowywany i przekazywany opis tragicznych wydarzeń z 17 marca 1944 roku, sporządzony na podstawie opowiadań mieszkańców. W szkole przy wspólnej herbatce i serniku gimnazjaliści mieli okazję wymienić swoje wrażania, poznać straszne epizody z ostatnich chwil życia 30 mieszkańców sędziszowskiej ziemi. Wśród nich byli także ich rówieśnicy m. in. ś/p Henryk Poprawski – gimnazjalista, którego zwłoki spoczywają na tamtejszym cmentarzu. Przy jego grobie przy zapalonym zniczu młodzi ludzie wspólnie odmówili krótką modlitwę.
Po pobycie na cmentarzu, uczestnicy delegacji mieli okazję zwiedzić sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej po którym oprowadzał o. Leszek Stańczewski – karmelita bosy. Korzystając z pobytu w Chmielniku młodzież miała okazję odwiedzić także synagogę, obiekt udostępniony dla zwiedzających, po pięknym odrestaurowaniu od stycznia tego roku. Zwiedzającym zostało zaprezentowane piękno kultury i obyczajowości żydowskiej. Wiele miejsca w obiektach muzealnych poświęcone jest także martyrologii narodu żydowskiego w czasach II wojny światowej. Niektóre z prezentowanych zdjęć dotyczyły wydarzeń z życia gmin żydowskich z Jędrzejowa, Szczekocin, Lelowa czy Żarnowca.
Wyjazd młodzieży z Krzelowa był kolejną lekcją najnowszej historii świętokrzyskiej ziemi zrealizowaną w nietypowy „turystyczny” sposób.
Ewa Kubas-Samociuk