"CZŁOWIEK ŻYJE TAK DŁUGO, JAK DŁUGO TRWA PAMIĘĆ O NIM" – te słowa nabierają szczególnego znaczenia 1 i 2 listopada. Zgodnie z polską tradycją obchodzimy wtedy Dzień Wszystkich Świętych i Zaduszki. Wspominamy tych, których nie ma już wśród nas – zwłaszcza naszych bliskich, przyjaciół i znajomych. W tych dniach wracamy do nich myślami poprzez modlitwę i głęboką refleksję, a zapalając na ich grobach znicze i składając kwiaty nie tylko oddajemy im cześć i szacunek, ale również udowadniamy, że choć odeszli już do wieczności, to pamięć o nich nie umarła – nadal żyje i żyć będzie.

W te listopadowe święta pamiętajmy także o narodowych mogiłach, w których spoczywają wielcy patrioci – ludzie, którzy oddali życie dla Polski i dla Polaków. To dzięki ich bohaterskim czynom, odwadze oraz męstwu możemy żyć dzisiaj w wolnym, niezależnym kraju. Niech zapalony znicz na żołnierskich grobowcach będzie symbolem naszej pamięci i wdzięczności. Nie przechodźmy również obojętnie obok grobów dawno zapomnianych i zaniedbanych i zapalmy tam choćby małą lampkę.

Niech te dwa dni upłyną nam w atmosferze zadumy i refleksji nad sensem ludzkiego losu, kruchością życia i przemijaniem, a zwłaszcza na wspomnieniu naszych bliskich, którzy odeszli już do wieczności.

Ciszą cmentarną ukołysani,
z dala od życia i znoju,
dobiwszy wreszcie cichej przystani,
odpoczywają w pokoju.
A choć ich życia płomień zgasł,
to myśli o nich
są przecież w nas.

Maria Czerkawska "Zaduszki" [fragm.]

Dorota Grabowska-Smolarek